طراحی مدل و اولویت بندی ابعاد شایستگی مدیران حسابرسی داخلی: رویکرد ترکیبی

حسابرسی داخلی نوعی فعالیت اطمینان بخشی و مشاوره ای مستقل و بی طرفانه است که با رویکرد نظام مند به سازمان کمک می کند تا به اهداف خود دست یابد و فرایندهای مدیریت ریسک، کنترل های داخلی و راهبری شرکتی را بهبود بخشد. با توجه به اهمیت روز افزون حسابرسی داخلی در سازمان ها و تغییر نقش حسابرسی داخلی، مهارت ها و شایستگی های جدید مرتبط با آن مورد نیاز است. هدف پژوهش حاضر طراحی مدل و اولویت بندی ابعاد شایستگی مدیران حسابرسی داخلی با توجه به ویژگی های محیطی و شرایط حاکم بر حرفه حسابرسی داخلی در ایران می باشد. در این راستا از روش تحقیق ترکیبی استفاده شده است. به عبارت دیگر، ابتدا جهت شناسایی شایستگی های مدیران حسابرسی داخلی از روش کیفی نظریه پردازی داده بنیاد استفاده شده است. به این منظور از طریق مصاحبه های ساختار نیافته با 18 نفر از اساتید دانشگاه و متخصصان فعال در حوزه حسابرسی داخلی در سال 1397 و 1398مدل شایستگی مدیران حسابرسی داخلی ارایه گردید. بر اساس این مدل، مدیران حسابرسی داخلی به منظور دستیابی به سطح مطلوب اثربخشی، باید دارای مجموعه ای از شایستگی های فردی، فنی، مدیریتی و محیطی باشند. سپس در قسمت کمی تحقیق از طریق تحلیل پرسشنامه های دریافت شده از متخصصان حسابرسی داخلی و با استفاده از آزمون فریدمن، ابعاد شایستگی مدیران حسابرسی داخلی در شرکت های کوچک، متوسط و بزرگ ایرانی اولویت بندی گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که سه مولفه تجربه و سوابق کاری، تحصیلات دانشگاهی و تسلط بر مباحث حسابرسی داخلی و استانداردهای آن در شرکت های کوچک، متوسط و بزرگ ایرانی از اولویت بالاتری نسبت به سایر ابعاد شایستگی مدیران حسابرسی داخلی برخوردارند. به علاوه در شرکت های بزرگ، شایستگی های فکری و تحلیلی، تسلط بر مباحث مدیریت ریسک، نظام راهبری، فناوری اطلاعات و چارچوب های کیفی نسبت به شرکت های کوچک و متوسط از اولویت بیشتری برخوردار است که می تواند به دلیل اندازه بزرگتر این شرکت ها و به تبع آن وجود چرخه ها و فرآیندهای پیچیده عملیاتی باشد.