مروری جامع بر نقش میکروRNAها، روش های شناسایی و اندازه گیری، مکانیسم های اختلال بیان و کاربردهای احتمالی در سطح بالین به عنوان مارکرهای زیستی تشخیصی، پیش آگهی و درمان بیماران مبتلا به سرطان ریه

میکروRNAها، RNAهای کوتاه اندوژن تک رشته ای غیرکدکننده ی پروتئین می باشند که اغلب به عنوان تنظیم کننده ی منفی بیان ژن، بعد از فرآیند رونویسی عمل می کنند. این مولکول ها به صورت فعال در فرآیندهای مهم سلولی مشارکت کرده و در ایجاد بدخیمی های مختلف نظیر سرطان ریه دخیل اند. سرطان ریه سلول های غیرکوچک، با ماهیت هتروژن، بیش از 80% موارد سرطان ریه را شامل می شود. اخیرا بررسی الگوی بیان RNAهای تنظیمی غیر کدکننده در بافت های سالم و بیمار مورد توجه قرار گرفته و نقش احتمالی میکروRNAها در تنظیم بیان ژن پیشنهاد شده است. یافته های رو به افزایش این مولکول ها را از نظر عملکرد در دو رده ی آنکومیر و یا RNAهای سرکوبگر تومور معرفی می نماید. غربالگری گسترده ی ژنوم نشان داده است که الگوی بیان میکروRNAهای خاص با پیامد سرطان ریه سلول های غیرکوچک مرتبط می باشد. از طرفی ارزیابی کمی بیان ژن نشان داده است که میکروRNAهای دارای بیان بالا در بافت سالم، در تومورهای ریه کاهش بیان یافتند که نشانگر نقش احتمالی این مولکول ها به عنوان "مهارکننده ی تومور" می باشد. برعکس، گروه دیگر میکروRNAها نیز که در بافت تومور ریه با افزایش بیان شناسایی و  به عنوان "آنکومیر" معرفی شدند. دراین مقاله مروری قصد داریم به معرفی، ساخت و پردازش و اهمیت میکروRNAها در سلول های نرمال و بیمار، بافت سالم و بافت بدخیم ریه، مکانیسم های درگیر در اختلال بیان، عملکرد، روش های شناسایی و در نهایت کاربرد این مولکول ها به عنوان مارکر زیستی در سطح بالین بپردازیم.