نقش کلیشه های جنسیتی در پیش بینی باورهای غیرمنطقی و سلامت روان افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی

نارضایتی جنسیتی به صورت تمایل پایدار به تعلق به جنس مقابل یا اصرار بر تعلق داشتن به جنس مقابل و ناراحتی مفرط از جنسیت تعیین شده و نقش جنسی نسبت داده شده به فرد تعریف شده است. پژوهش حاضر با هدف نقش کلیشه های جنسیتی در پیش بینی باورهای غیرمنطقی و سلامت روان افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی انجام شد. 

طرح پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تمامی افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی در شهر مشهد بودند که در سال های 96-1394 برای طی مراحل قانونی تغییر جنسیت به اداره کل پزشکی قانونی خراسان رضوی مراجعه داشتند. نمونه پژوهش شامل صد فرد مبتلا به نارضایتی جنسیتی بود که به صورت نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. نمونه ها پرسشنامه های نقش جنسی ساندرا بم و باورهای غیرمنطقی جونز و سلامت روان گلدبرگ و هیلر را تکمیل کردند. تحلیل داده ها در SPSS با استفاده از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره به شیوه گام به گام در سطح معنا داری 0٫05 صورت گرفت. 

 نتایج نشان داد که مردان در نقش جنسی زنانگی درمقایسه با زنان در نقش جنسی مردانگی نمرات بیشتری کسب کرده و بین باورهای غیرمنطقی و مردانگی همبستگی معنادار نبوده است (0٫04=r و 0٫651=p). ضریب همبستگی بین تعدادی از باورهای غیرمنطقی یعنی نیاز به تایید دیگران، انتظار زیاد از خود، تمایل به سرزنش، واکنش به ناکامی، بی مسیولیتی هیجانی، نگرانی زیاد توام با اضطراب، درماندگی درقبال تغییر و کمال گرایی با نقش جنسی زنانگی مثبت و معنادار به دست آمد (0٫39=r و  0٫001>p). همچنین ضریب همبستگی بین سلامت روان و زنانگی (0٫31=r و 0٫002=p) و سلامت روان و مردانگی (0٫31=r و  0٫001>p) و بین باورهای غیرمنطقی و سلامت روان (0٫54=r و 0٫001>p) معنادار بوده است. کلیشه های جنسیتی 17درصد از واریانس باورهای غیرمنطقی (0٫001>p) و 24درصد از واریانس سلامت روان را در افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی پیش بینی کرده است (0٫001>p). نتایج مقایسه دو گروه زنان و مردان مبتلا به نارضایتی جنسیتی نیز نشان داد که میانگین نمرات مردان در باورهای غیرمنطقی (0٫058=p) و سلامت روان (0٫480=p) بیشتر از نمره زنان بوده که باتوجه به مقدار تی محاسبه شده به لحاظ آماری معنادار نبوده است.

 براساس یافته های این پژوهش، کلیشه های جنسیتی قادر به پیش بینی باورهای غیرمنطقی و سلامت روان در افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی است؛ بنابراین، توجه به متغیرهای حاصل از این پژوهش در طرح ریزی های درمانی برای افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی ضروری به نظر می رسد.