پارادایم پر و خالی در معماری بومی ایران: ابعاد شکلی - کالبدی
به دلیل ادراک محدود و نادرست انسان معاصر از مفهوم خالی، در شهرها و معماری امروز، فضاهای تهی و بی هویت جایگزین فضاهای خالی شده اند، درنتیجه خالی ها به اندازه قسمت های پر، اهمیت و اعتبار ندارند. بنا بر فرضیه این تحقیق؛ در معماری بومی محوریت و اصالت با خالی هاست. بر همین مبنا تحقیق پیش رو باهدف استمرار ارزش های معماری بومی در جهت ارتقا معماری معاصر، درصدد درک مفهوم خالی و تبیین نقش آن در معماری بومی است. لذا مدار این تحقیق بر حول پاسخگویی به این مساله می چرخد که فضای خالی چه نقشی در شکل و کالبد معماری بومی ایران و به طور خاص در معماری خانه های یزد دارد؟
تحقیق در ابتدا پیرامون چیستی مفهوم خالی کنکاش می کند و به تدوین ارکانی برای مفهوم خالی می پردازد. پس ازآن کیفیت تحقق این ارکان را در ابعاد کالبدی - شکلی، در پنج خانه بومی یزد مورد آزمون قرار می دهد. تحقیق بامطالعه کیفی صورت گرفته و ابزار گرداوری داده ها، مشاهدات عینی و مطالعه منابع مکتوب می باشد.
تجلی مفهوم خالی مقارن باوجود دو عنصر یا کیفیت متضاد است به گونه ای که دو امر متضاد را بی آن که یکی بر دیگری فرو بکاهد به یکدیگر بپیوندد. بر اساس یافته های نظری تحقیق، تجلی مفهوم خالی مشروط به وجود سه رکن است. رکن اول: تضاد (همبود دو عنصر متضاد)، رکن دوم: تعامل، رکن سوم: تعادل.
نتایج تحقیق نشان می دهد خالی به عنوان مفهومی تعالی بخش ماحصل وجود عناصر متضاد، همزیستی و تعامل آن ها و در پی آن به تعادل و وحدت رسیدن آن هاست. معماران خانه های یزد، با ادراک ضرورت هم نشینی زوج های متضاد و با شناخت مولفه هایی چون هندسه، رنگ، نور و محصوریت موجبات تعامل ازواج متضاد و در پی آن تعادل آن ها را فراهم کرده اند و مفهوم تاثیرگذار خالی را در ابعاد شکلی و کالبدی این خانه ها متبلور ساخته اند به نحوی که در این معماری اصالت و محوریت با خالی هاست.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.