ارائه معیاری جهت تعیین کمترین فاصله بین تونل های موازی توسط منحنی واکنش پایه (PRC)

تعیین فاصله ی حفاری بهینه بین تونل های موازی از اهمیت فراوانی برخوردار است. مدل های تجربی فراوانی جهت تخمین عرض پایه تونل وجود دارد که هر یک محدودیت هایی دارند. در این مقاله، معیاری جهت طراحی عرض پایه بین تونل های موازی (دوقلو) ارایه شده است. این معیار مبتنی بر منحنی واکنش زمین و با استفاده از مدل سازی عددی در شرایط مختلف است. مقدار کرنش در لحظه رسیدن میزان تنش عمودی (1σ) در پایه به مقدار مقاومت فشاری توده سنگ (cmσ) نشانگر نسبت قابل قبول عرض به ارتفاع (w/h) می باشد که بیانگر فاصله بهینه بین تونل های دوقلو است. بدین منظور تونل دوقلوی پونه که در آزاد راه اراک- خرم آباد قرار دارد به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. این تونل از هشت زون در لایه های سنگ آهک مارنی و یک زون در نهشته های آبرفتی می گذرد. نتایج حاکی از آن است که روش پیشنهادی تطابق خوبی بین ابعاد پایه در مشاهدات تونل مورد مطالعه با در نظر گرفتن ابزار دقیق نصب شده در تونل دارد. برای نمونه در زون 3 مقدار مقاومت فشاری توده سنگ 23/3 مگاپاسکال و مقدار کرنش در محدوده پایه 053/0 است. بر اساس تحلیل ها در این زون مقدار 8/1w/h= به دست آمده که عرض پایه پایدار حداقل 1/17 متر محاسبه گردید. درنتیجه با در نظر گرفتن این معیار می توان بهینه ترین عرض پایه را در طراحی تونل های دوقلو در حالت استاتیک با دقت مناسبی در تونل های ایران بدست آورد.