اثر سن نشا و تراکم گیاه بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج (Oryza sativa L.) در استان هرات- افغانستان

به منظور مطالعه اثر سن نشا و تراکم گیاه  بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج  (رقم صدری) آزمایشی مزرعه ای در مرکز تحقیقات کشاورزی اردوخان استان هرات افغانستان (طول جغرافیایی "49 '11 °62 و عرض جغرافیایی "35 '20 °34) در سال زراعی 97-1396 انجام شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار انجام شد. سن نشا در سه سطح شامل (20، 30 و 40 روز) به عنوان عامل اصلی وتراکم کاشت درچهار سطح شامل (13، 17، 22 و 33 گیاه در متر مربع) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر سن نشا بر تعداد پنجه درگیاه، تعداد دانه درخوشه و عملکرد دانه و اثر تراکم گیاه بر تمام صفات جز وزن هزار دانه معنی دار بود. اثر متقابل دو عامل بر هیچ یک از صفات تاثیر معنی دار نداشت. مقایسه میانگین صفات نشان داد،  بیش ترین تعداد دانه در خوشه و عملکرد دانه در هکتار در سن  نشای 30 روز به دست آمد. همچنین بیش ترین تعداد پنجه درگیاه، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه در خوشه و درصد دانه پوک در تراکم 13 گیاه در متر مربع و بالاترین عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و عملکرد دانه در هکتار در تراکم 33 گیاه در مترمربع حاصل شد. بر اساس ضریب همبستگی ساده صفات، عملکرد دانه دارای همبستگی مثبت و معنی دار با عملکرد بیولوژیک، تعداد پنجه بارور در گیاه  و تعداد دانه در خوشه بود.