نیازهای گرمایی زنبور پارازیتوئید Diaeretiella rapae (Hym.: Braconidae) پرورش یافته روی شته Schizaphis graminum (Hem.: Aphididae) در شرایط آزمایشگاهی

گندم، Triticum aestivum L. یکی از مهم ترین گیاهان زراعی در سراسر جهان است که فقط برای تغذیه کشت می شود. شته سبز گندم، Schizaphis graminum (Rondani) (Hem.: Aphididae) یک آفت مهم گندم در ایران است که خسارت زیادی به محصول وارد می کند. دراین پژوهش، نیازهای گرمایی زنبور Diaeretiella rapae (M'Intosh) روی شته سبز گندم، در پنج دمای ثابت (10، 15، 20، 25 و 5/27 درجه سلسیوس)، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 8:16 ساعت (روشنایی: تاریکی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که دما اثر معنی دار بر طول دوره رشد قبل از بلوغ داشت، به طوری که میانگین بیشترین و کمترین طول کل دوره رشدی قبل از بلوغ زنبور D. rapaeبه ترتیب در دمای 10 (09/0±49/25 روز) و 25 درجه سلسیوس (05/0±24/9 روز) مشاهده شد. اثر دما بر نرخ رشد زنبور D.rapae با استفاده از مدل های خطی و غیرخطی برازش داده شد. دمای آستانه پایین و ثابت گرمایی زنبور D. rapae با استفاده از مدل رگرسیون خطی به ترتیب 21/3 درجه سلسیوس و 36/229 روز-درجه به دست آمد. مدل Briere-1 برازش به نسبت بالایی در برآورد داده ها نشان داد. همچنین، دمای آستانه پایین، دمای بهینه و دمای آستانه بالا به وسیله این مدل به خوبی تخمین زده شد. بنابراین،  مدل Briere-1 به عنوان یک مدل مناسب برای توصیف دوره رشد و نمو قبل از بلوغ زنبور پارازیتویید D. rapae روی شته S. graminum تعیین شد. در این تحقیق، مدل خطی و مهم ترین مدل های غیر خطی گرمایی و معیارهای انتخاب مدل مناسب مورد ارزیابی قرار گرفت.