اثرات حذف کربنات ها و ماده آلی بر جذب فسفر در برخی خاک های آهکی استان کرمان

آگاهی از تاثیر اجزای مختلف خاک همانند ماده آلی و کربنات ها بر قابلیت دسترسی فسفر در خاک جهت تغذیه گیاه و مدیریت حاصلخیزی خاک مهم است. در این مطالعه تاثیر حذف ماده آلی و کربنات ها بر رفتار جذب فسفر در شش نمونه خاک در سه تکرار و سه تیمار (تیمار هیپوکلریت سدیم، تیمار استات سدیم و خاک شاهد (بدون تیمار)) مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که معادلات لانگمویر و فروندلیچ برازش خوبی بر داده های جذب فسفر نشان دادند. حذف ماده آلی باعث افزایش حداکثر جذب فسفر (qmax) با دامنه 37 تا 104 میلی گرم بر کیلوگرم نسبت به خاک های تیمار نشده شد. برعکس، با حذف کربنات ها از خاک ها، حداکثر جذب فسفر (qmax) در محدوده 43 تا 345 میلی گرم بر کیلو گرم نسبت به خاک های تیمار نشده کاهش نشان داد. ثابت انرژی پیوند (Kl) بعد از حذف مواد آلی و کربنات ها به ترتیب 03/17 درصد افزایش و 78/28 درصد کاهش یافت. نیاز استاندارد فسفر در خاک های مورد مطالعه بعد از حذف مواد آلی 43/14 درصد افزایش و حذف کربنات ها از خاک های مورد مطالعه نیاز آن ها را به فسفر 5/40 درصد کاهش داد. جهت مدیریت کارامد فسفر در خاک های کشاورزی توجه به میزان کربنات ها و کاهش آن در خاک اهمیت زیادی دارد و همچنین افزودن مواد آلی به خاک یا حداقل حفظ مواد آلی موجود در آن می تواند سبب افزایش کارایی مصرف فسفر در خاک شود.