اثرات حفاظتی درمان هم زمان عصاره اتانولی گیاه مرزنجوش بر سمیت کلیوی جنتامایسین در رت

 سمیت کلیوی و سمیت شنوایی ازجمله عوارض جانبی آنتی بیوتیک های آمینوگلیکوزیدی مانند جنتامایسین است. در این مطالعه، اثرات درمان هم زمان عصاره اتانولی گیاه مرزنجوش به صورت خوراکی روی سمیت کلیوی حاصل از جنتامایسین بررسی شد.

موش های صحرایی نر بالغ از نژاد ویستار(Wistar) در محدوده وزنی 250-200 گرم به صورت تصادفی  به 4 گروه تقسیم شدند. 1. گروه کنترل 2. گروه سمیت کلیوی، جنتامایسین (100 میلی گرم بر کیلوگرم)  به صورت داخل صفاقی و به صورت هم زمان  گاواژ آب مقطر برای 8 روز 3. گروه درمان هم زمان با حامل جنتامایسین و عصاره اتانولی گیاه مرزنجوش، دریافت کننده نرمال سالین به صورت داخل صفاقی و گاواژ هم زمان عصاره اتانولی گیاه مرزنجوش (40 میلی گرم بر کیلوگرم)برای 8 روز 4. گروه سمیت کلیوی و درمان هم زمان با عصاره اتانولی گیاه مرزنجوش، جنتامایسین (100میلی گرم بر کیلوگرم) به صورت داخل صفاقی و گاواژ هم زمان عصاره اتانولی گیاه مرزنجوش (40 میلی گرم بر کیلوگرم) برای 8 روز. با قرار دادن موش ها در قفس متابولیک در روز نهم، ادرار موش ها جمع آوری شد. با استفاده از دستگاه پاور لب  فشار خون سیستولی از شریان دمی موش ها اندازه گیری شد؛ سپس از شریان آیورت خون گیری و با جدا کردن پلاسما مقادیر اوره، کراتینین، سدیم، پتاسیم و اسمولالیته در نمونه های پلاسما و همچنین ادرار اندازه گیری شد. برای مطالعه بافتی کلیه چپ و برای اندازه گیری مالون دی آلدهید (Malondialdehyde ;MDA) و قدرت احیاءکنندگی آهن و توان آنتی اکسیدانی (FRAP ;Ferric Reducing Antioxidant Power) کلیه راست استفاده شد.

یافته ها:

 در گروه سمیت کلیوی و درمان هم زمان با عصاره اتانولی مرزنجوش، کاهش معنی داری در غلظت خونی کراتینین، اوره و همچنین دفع مطلق سدیم، دفع نسبی سدیم و پتاسیم و MDA در مقایسه با گروه سمیت کلیوی مشاهده شد. درمان هم زمان با عصاره اتانولی مرزنجوش به صورت معنی داری کلیرنس کراتینین، اسمولالیته ادرار وFRAP در مقایسه با گروه سمیت کلیوی را افزایش داد. 

درمان هم زمان با عصاره اتانولی مرزنجوش به صورت خوراکی، اثر حفاظتی بر  سمیت کلیوی ناشی از جنتامایسین دارد. این اثر می تواند با کاهش دادن  استرس اکسیداتیو ناشی از رادیکال های آزاد و کاهش میزان پراکسیداسیون لیپیدی ناشی از جنتامایسین  باشد.