مطالعه تطبیقی مفاهیم بصری انکسار و تکثر در آینه کاری ایرانی و مکتب کوبیسم

آینه کاری را می توان واپسین ابتکار هنرمندان ایرانی در گروه هنرهای زیبا دانست که ایرانیان در معماری داخلی و تزیین درون بنا به کار گرفته اند. در واقع به اجرای طرح های منظم و نقش های متنوع به وسیله قطعات کوچک و بزرگ آینه برای تزیین سطوح داخلی بنا هنر آینه کاری می گویند. هنرمند آینه کار با ایجاد اشکال و طرح های تزیینی منظم و بیشتر هندسی از قطعات آینه در سطوح داخلی بنا، فضایی درخشان و پرتلالو پدید می آورد که حاصل آن بازتاب پی درپی نور در قطعات بی شمار آینه و ایجاد فضایی پرنور، دل انگیز و رویایی است. این روش نتایج درخشانی دربر داشته و سبب به وجودآمدن شیوه نوینی از اجرا و تلفیق فرم گردیده که معادل تصویری آن را می توان در اشکال گوناگون هنر نوین (به طور مثال هنر کوبیسم) مشاهده کرد. این مقاله تلاشی است برای پاسخ گویی به این پرسش که آیا تشابهی میان تصاویر چندوجهی در آینه کاری ایرانی و نقاشی کوبیسم وجود دارد؟ بدین ترتیب نگارندگان برای دستیابی به هدف تحقیق، نشانه های بصری مشترک در آینه کاری ایرانی و هنر کوبیسم را به سه نشانه بصری (1. تجزیه سطوح هندسی، 2. هم زمانی بصری، 3. بازنمایی واقعیت) تقسیم کرده اند. از این رو با بهره جستن از روش توصیفی تحلیلی و با جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی، به مطالعه پاره ای از وجوه اشتراک نمونه های مورد نظر می پردازیم. حاصل تطبیق و نتیجه بررسی ها نشان می دهد که بین انکسار و چندوجهی شدن تصاویر در آینه کاری ایرانی و کوبیسم فارغ از مجموع شرایط زمانی و مکانی مشابهت هایی وجود دارد.