شیوع HBsAg مثبت و Anti - HCV واکنش دهنده در اهدا کنندگان فامیلی و بار اول سازمان انتقال خون زاهدان در سال 1381

نگرانی در مورد سلامت خون های اهدا شده همیشه وجود داشته و از آنجایی که اهدا کنندگان فامیلی و بار اول با انگیزه های متفاوت برای اهدای خون مراجعه می کنند که بعضی از این اهداف باعث انکار و پنهان کردن فاکتورهای خطر در هنگام مصاحبه قبل از اهدا می شود، این امر سبب افزایش خطر خون های اهدا شده در دوره پنجره بیماری های منتقله از طریق خون می گردد. در این تحقیق این فرضیه که اگر این اهدا کنندگان سلامت کمتری دارند پس باید شیوع شاخص های آلودگی ویروسی در آنها بالاتر باشد، مورد بررسی قرار گرفت.
مطالعه به صورت توصیفی و به کمک فرم های ثبت نام اهدا کنندگانی که از اول آذرماه تا اول اسفندماه 1381 در مرکز انتقال خون زاهدان اهدای خون نموده بودند، انجام شد و به مقایسه واکنش های ویروسی در برابر هپاتیت B و C بین اهدا کنندگان فامیلی و داوطلب و اهدا کنندگان بار اول و مستمر پرداختیم. کلیه نتایج با نرم افزار آماری 10.5 SPSS و توسط تست کای دو (Chi-square Test) مورد آنالیز قرار گرفت.
مطالعه روی 7192 فرم ثبت نام اهدا کنندگان انجام شد که از این تعداد 6345 (88.2 درصد) مرد و 3928 (54.6 درصد) مجرد و 1511 نفر (21 درصد) سن بالای 30 سال داشتند. اهدا کنندگان فامیلی 2275 (31.6 درصد) و اهدا کنندگان بار اول 2789 (38.7 درصد) نفر از اهداکنندگان ما را تشکیل می دادند.
بالاترین میزان HBsAg مثبت مربوط به اهدا کنندگان با سابقه اهدای خون، 18 نفر (1.9 درصد) بود. میزان HBsAg مثبت در اهدا کنندگان بار اول 2.3 برابر بیشتر از اهدا کنندگان مستمر بود (P<0.0001). در مورد Anti-HCV واکنش دهنده در اهدا کنندگان بار اول 1.5 برابر اهدا کنندگان مستمر (P<0.042) و میزان HBsAg مثبت در اهدا کنندگان فامیلی 2.4 برابر بیشتر از اهداکنندگان داوطلب مستمر بود (P>0.0001). در مقایسه سنی، سن بالای 30 سال در مورد اهداکنندگان HBsAg مثبت و Anti-HCV واکنش دهنده از نظر آماری معنی دار بود (P<0.0001). میزان HBsAg مثبت در اهداکنندگان فامیلی بار اول 5.9 برابر بیشتر از اهداکنندگان داوطلب مستمر (P<0.0001) و در مورد Anti-HCV واکنش دهنده این اختلاف 1.7 برابر (P<0.042) به دست آمد.
با توجه به اعداد و ارقام به دست آمده، میزان آلودگی در اهداکنندگان فامیلی و بار اول به مراتب بیشتر از اهدا کنندگان داوطلب و مستمر می باشد این امر ضرورت یک برنامه ریزی دقیق و ارایه راه کارهای مناسب در این زمینه را می طلبد.