نسخه شناسی مصاحف قرآنی 8: الکافی فی التفسیر، اثر گمشده السید الامام ضیاءالدین ابوالرضا راوندی (م حدود 571 ق)، و نسخه قرآن 4129 کتابخانه مجلس شورای اسلامی

نسخه قرآن به شماره 4129، مورخ 583 هجری در کتابخانه مجلس شورای اسلامی (تهران)، درواقع حاوی یکی از تفاسیر مهم شیعی است که تاکنون ناشناخته باقی مانده است. در برخورد اولیه با این نسخه، ظاهر آن را متفاوت از سایر نسخه‌های قرآنی می‌یابیم، اما در حقیقت، این نسخه را باید اثری مرکب از متن قرآن، اختلاف قرایات عشره و تفسیر قرآن به شمار آورد، هرچند فهرست‌نویس کتابخانه، آن را در شمار قرآن‌ها ثبت کرده و در معرفی‌اش به توصیفی ظاهری بسنده کرده است. از آنجا که این نسخه همواره در میان قرآن‌های کتابخانه مجلس جای گرفته، تاکنون کسی به اهمیت حواشی اطراف این نسخه قرآن که حاوی تفسیری بسیار مهم و مفقود از میراث شیعه در قرن ششم هجری است، توجه نکرده بود. در سال‌های اخیر کوشیده‌ام، با بازخوانی دقیق این حواشی، متنی مصحح و پژوهش شده از این تفسیر شیعی آماده کنم. بر این اساس، نوشته حاضر به معرفی نسخه و کشف هویت مولف احتمالی آن یعنی ضیاءالدین ابوالرضا، سید فضل‌الله راوندی (زنده در 571 ق) می‌پردازد. ازجمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد این اثر آنکه در پایان آن و در میان شماری از ملحقات علوم قرآنی، قدیم‌ترین نقد از سوی یک دانشمند شیعی در قرن ششم هجری بر روایت رسمی جمع قرآن به دست زید بن ثابت و در زمان ابوبکر آمده است.