نشانه‏ شناسی عناصر عرفانی- اسطوره‏ای در منطق‏ الطیر

نشانه‏شناسی به بررسی نشانه‏هایی می‏پردازد که در زبان و همچنین آثار ادبی به کار گرفته شده‏اند. ماده اصلی ادبیات، زبان است و زبان ساختاری یکپارچه از نشانه‏هاست. شاعر یا نویسنده به حکم اینکه از زبان برای بیان اندیشه خود کمک می‏گیرد، با نشانه‏های زبانی سر و کار دارد. مقاله حاضر با شیوه تحلیلی- توصیفی سعی دارد نشانه‏شناسی عناصر عرفانی و اسطوره‏ای را در منظومه عرفانی منطق‏الطیر بررسی کند. بررسی حاضر به این نتیجه دست یافته است که عطار در منظومه خود، از پرندگان به عنوان نشانه‏ها و عناصری عرفانی و اسطوره‏ای برای بیان مفاهیم سلوک عرفان استفاده کرده‏است. مهم‏ترین این نشانه‏ها سیمرغ است که به عنوان پرنده‏ای اساطیری، در منظومه منطق‏الطیر به عنوان عنصری نمادین و نشانه‏ای اسطوره‏ای در مفهوم حقیقت وجودی به کار رفته که هر سالک پس از طی مراحل سلوک عرفانی به آن دست می‏یابد. همچنین دیگر پرندگان نشانه‏هایی برای طیف راهبران راه عرفان هستند که در متن مقاله حاضر به تفصیل درباره آن‏ها بحث شده‏است.