کاربست مدل های SWEEP و AERMOD در شبیه سازی ریسک انتشار 10 PM از دپو مواد اولیه و پسماندهای صنایع کاشی سرامیک، خاک چینی و شیشه شهرستان اردکان یزد در سال 1397

کاربرد مدل های کیفیت هوا در سیستم ارزیابی ریسک سلامت به عنوان ابزاری موثر در ارزیابی مواجهه جمعیت انسانی با عوامل زیان آور محیطی تعریف شده است. این تحقیق با هدف ارزیابی ریسک سلامت مواجهه تنفسی با 10PM انتشاریافته از دپو مواد اولیه و پسماندهای تعدادی از صنایع کانی های غیرفلزی به روش مدل سازی انجام شد.

در این مطالعه توصیفی ابتدا برای تخمین میزان نشر 10PM از دپوهای صنایع کاشی سرامیک، خاک چینی و شیشه اطلاعات موردنیاز مدل SWEEP با بازدیدهای میدانی و اندازه گیری های آزمایشگاهی تهیه شد. سپس با ورود اطلاعات هواشناسی به AERMET، مدل رقومی ارتفاع به AERMAP، نرخ انتشار و ابعاد هندسی منابع آلاینده به AERMOD مقادیر مواجهه با 10PM  در جمعیت تحت تاثیر شبیه سازی شد. ترکیب شیمیایی دپو ها با استفاده از ICP-MS تعیین گردید. متعاقبا با استفاده از روابط پیشنهادی EPA ریسک سرطان زایی و غیرسرطان زایی مواجهه با 10 PM تخمین زده شد.

بر اساس نتایج شبیه سازی مدل SWEEP بیشترین میزان نشر 10PM برای دپو کارخانه کاشی و سرامیک تخمین زده شد. بیشترین ماکسیمم های غلظت یک، هشت و 24 ساعته شبیه سازی شده 10 PM به ترتیب برابر با 8840، 1967 و g/m3µ 1272 است. بیشترین میانگین مواجهه تنفسی یک (53/52)، هشت (64/11)، 24 (g/m3µ 85/5) ساعته با 10PM برای کارکنان کارخانه فرآوری شن و ماسه تخمین زده شد. بیشترین درصد ترکیب شیمیایی دپوها، سیلیس بود. بر این اساس، مقادیر ریسک سرطان زایی (ILCR) مواجهه با 10PM کوچکتر از 4-10 و ریسک غیرسرطانزایی (HQ) کوچکتر از یک پیش بینی شد.

اگرچه مقادیر عددی ریسک در محدوده مجاز پیش بینی شد اما می توان با ایجاد سنگفرش بر روی دپو صنایع تا حدودی میزان انتشار 10PM را کاهش داد.