اصول و روش های تربیت اخلاقی در آیات و روایات با تکیه بر تفسیر نمونه

رشد فضایل اخلاقی و زدودن رذایل از مهمترین اهداف تربیت اخلاقی در آموزه های دینی است؛ از این روی آیات و روایات معصومان (ع) آکنده از اصول و روش های تربیت اخلاقی است و یکی از تفاسیر معاصر که به این مهم توجه شایانی داشته است، تفسیر نمونه می باشد.، لذا این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی در پی پاسخ به این سوال است که اصول و روش های تربیت اخلاقی درآیات و روایات با تکیه بر تفسیر نمونه کدام هستند؟ در این پژوهش، در مجموع 14 اصل و 33 روش به عنوان اصول و روش های تربیت اخلاقی از تفسیر نمونه استخراج شد؛ اصول تربیت اخلاقی عبارت اند از: تغییر ظاهر، تحول باطن، مداومت و محافظت بر عمل، اصلاح شرایط، مسئولیت، آراستگی، فضل، عدل، عزت، تعقل، تذکر، مسامحت، ابراز یا منع محبت و سبقت می باشد وبرای تحقق این اصول، روش های ذیل به دست آمد: تلقین به نفس، تحمیل به نفس، اعطای بینش، دعوت به ایمان، فریضه سازی، محاسبه نفس، زمینه سازی، تغییر موقعیت، اسوه سازی، مواجهه با نتایج اعمال، تحریک ایمان، ابتلا، آراستن ظاهر، تزیین کلام، مبالغه در عفو، توبه، تبشیر، مبالغه در پاداش، تکلیف به قدر وسع، انذار، مجازات به قدر خطا، ابراز توانایی، تغافل، تزکیه، تعلیم حکمت، موعظه حسنه، یادآوری نعمت ها، عبرت آموزی، مرحله ای کردن تکالیف، تجدید نظر در تکالیف، بیان مهر و قهر، عطا و حرمان و تکلیف در غایت وسع به عنوان روش های تربیت اخلاقی شناسایی شده است.