تربیت عقلانی در اندیشه فارابی

عقل در حکمت مشاء، از جمله در اندیشه فارابی از اهمیت و جایگاه ویژه یی برخوردار است؛ تا بدانجا که وی رساله یی در باب عقل نگاشته است. فارابی خود نیز بعنوان موسس فلسفه اسلامی، جایگاهی بیبدیل در تاریخ فلسفه دارد؛ بنابرین تحقیق درباره عقل در اندیشه فارابی اهمیتی دوچندان پیدا میکند. پژوهش حاضر با هدف تبیین مفهوم تربیت عقلانی بر مبنای نظریه عقل در اندیشه فارابی و با روش توصیفی تحلیلی فراهم آمده است. بدین منظور، ابتدا به بررسی مفهوم عقل در اندیشه فارابی پرداخته شده و سپس با توجه به این نظریه، مفهوم تربیت عقلانی تبیین شده است. یافته های این پژوهش نشان میدهد که از دیدگاه فارابی، تربیت در بعد عقلانی، هم عقل نظری و هم عقل عملی را در بر میگیرد. هدف تربیت عقلانی اینست که آدمی در حیطه عقل نظری مراتب عقل از عقل هیولانی تا رسیدن به عقل مستفاد را در پرتو ارتباط با عقل فعال طی کند و در حیطه عقل عملی، در پرتو معرفت عقلانی، از خردمندی به خردورزی برسد؛ بعبارتی، انسان به مرحله فعلیت تام و تجرد محض دست یابد.