نقش سطوح مختلف بهره برداری بر شاخص های اقتصادی و انرژی تولید گندم آبی (مطالعه موردی: شهرستان دهلران)

به منظور ارزیابی نقش سطوح مختلف بهره برداری بر شاخص های اقتصادی و انرژی تولید گندم آبی در شهرستان دهلران استان ایلام، این مطالعه اجرا و در آن مزارع با مساحت های 5-1، 10-5 و 15-10 هکتار بررسی شد. روش نمونه گیری از نوع طبقه بندی ساده بود و شاخص های انرژی شامل نسبت انرژی، بهره وری انرژی، شدت انرژی، افزوده خالص انرژی و شاخص های اقتصادی شامل هزینه تولید، ارزش ناخالص تولید، درآمد خالص و نسبت سود به هزینه ارزیابی شد. تجزیه واریانس داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و محاسبات اقتصادی با نرم افزار Excel انجام شد. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اختلاف معنی داری بین تیمارهای مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد از نظر شاخص های انرژی و اقتصادی وجود داشت. ارزیابی شاخص های انرژی نشان داد که برای مزارع با مساحت 5-1، 10-5 و 15-10 هکتار، شاخص نسبت انرژی به ترتیب برابر با 12/4، 20/5 و 77/5 بود، در حالی که بهره وری انرژی به ترتیب برابر با 17/0، 21/0 و 23/0 کیلوگرم بر مگاژول و شدت انرژی به ترتیب برابر با 98/5، 81/4 و 44/4 مگاژول بر کیلوگرم به دست آمد. سهم انرژی های تجدیدپذیر از کل انرژی ورودی در سطوح مورد بررسی به ترتیب برابر با 17 درصد، 18 درصد و 19 درصد و سهم انرژی های تجدیدناپذیر برابر با 83 درصد، 82 درصد و 81 درصد تخمین زده شد. نسبت سود به هزینه نیز برابر با 16/2، 60/2 و 95/2 برآورد شد. نتایج این مطالعه نشان داد که با افزایش سطح زیر کشت، نسبت انرژی، بهره وری انرژی و نسبت سود به هزینه، افزایش و شدت انرژی و هزینه تولید در هکتار کاهش یافت. بهترین تیمار (سطح زیر کشت) نیز تیمار 15-10 هکتار تعیین شد. بنابراین، به نظر می رسد که تدوین و اجرای برنامه های لازم به منظور یکپارچه سازی اراضی، سبب بهبود شاخص های انرژی و اقتصادی و افزایش بهره وری در بخش کشاورزی خواهد شد.