ساز و کار نظریه پنجره های کانونی شدگی منفرد یان در شکل گیری روایت های تازه از متون نئوکلاسیک (مورد مطالعاتی: نمایشنامه روزنکرانتز و گیلدنسترن مرده اند اثر تام استوپارد)

روایت شناسی یکی از شاخه های نشانه شناسی است و همواره مورد توجه نظریه پردازان نقد ادبی بوده. «منفرد یان» از جمله نظریه پردازانی است که نظریه «پنجره های کانونی شدگی» را در تکمیل نظری کانونی شدگی ژرار ژنت ارایه کرد. کانونی شدگی در روایت، زاویه دیدی است که راوی اثر بر آن متمرکز می شود. منفرد یان در نظریه کانونی شدگی خود از اصطلاح «پنجره های کانونی شدگی» برای اتفاقات و حوادث خیالی یا تازه در روایت استفاده می کند. این اتفاقات از دریچه لنزی به روایت دیده می شود که آن لنز ناشی از تجربه زیستی راوی اثر است و اومولت نام دارد. با اینکه روایت شناسی در حوزه نقد ادبیات داستانی مطرح شده، اما تحلیل آثار دراماتیک از دریچه نظریه های متنوع- حتی اگر به صورت ویژه و مستقل به حوزه درام نپرداخته باشند- پیشنهادی برای درک متفاوت آثار دراماتیک است. پژوهش حاضر، با روش توصیفی تحلیلی و مبتنی بر جمع آوری داده های کتابخانه ای نگاشته شده است. در این پژوهش با تمرکز بر نمایشنامه روزنکرانتز و گیلدنسترن مرده اند اثر تام استوپارد، پنجره های کانونی شدگی در روایت را بررسی کرده ایم و به این نتیجه رسیده ایم که در اقتباس نمایشنامه مذکور از نمایشنامه هملت، تغییر پنجره های کانونی شدگی در یک روایت، باعث شکلی گیری روایتی تازه از متون نیوکلاسیک در جهان مدرن شده و تغییر پنجره های کانونی شدگی در خود روایت روزنکرانتز و گیلدنسترن مرده اند نیز روایت را به سوی نگاهی پست مدرن و واسازانه هدایت کرده است.