مقایسه برنامه ها و مدل های آموزش دو زبانگی در کشورهای اسپانیا، کانادا، آمریکا، ترکیه و ایران: یک مطالعه تطبیقی

دوزبانگی یکی از مسایل مهم در حوزه تعلیم و تربیت است و امروزه مباحث گسترده ای در خصوص آن مطرح می گردد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه ای برنامه ها و مدل های آموزش دوزبانگی در کشورهای اسپانیا، کانادا، آمریکا، ترکیه و ایران انجام شده است. روش مطالعه تحلیلی اسنادی با رویکرد تطبیقی با کمک الگوی جرج بردی می باشد. برای جمع آوری داده ها از شیوه مطالعه منابع کتابخانه ای شامل اسناد و مدارک رسمی آموزشی، نتایج تحقیقات و مطالعات تطبیقی انجام گرفته، گزارش ها، سمینارها و بانک های اطلاعات موجود در این زمینه استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که در کشورهای اسپانیا، آمریکا و کانادا با اهمیت دادن به حقوق دانش آموزان اقلیت، زمینه پیشرفت تحصیلی و موفقیت حرفه ای کودکان دوزبانه را فراهم آورده اند. در مقابل، کشور ایران و ترکیه با اتخاذ رویکرد آموزشی همگون سازی، زمینه افت تحصیلی و پایین آمدن عزت نفس کودکان دوزبانه را فراهم آورده اند. همچنین در کشورهای اسپانیا، کانادا و آمریکا از مدل های آموزشی دوسویه، غوطه ورسازی و انتقالی استفاده می شود؛ درحالی که در کشور ایران و ترکیه از مدل آموزشی همگون سازی ساختارمند استفاده می شود. با توجه به یافته های پژوهش می توان بیان کرد که نظام آموزشی کشور ایران می تواند از تجربه کشورهای فوق بهترین استفاده را داشته باشد و مدل آموزشی که کارایی بیشتری در کشورهای موفق در زمینه آموزش دوزبانه (برنامه های غوطه ورسازی فرانسوی در سیستم آموزش دوزبانه کانادا؛ مدل D در اسپانیا و آموزش دوزبانه انتقالی) داشته است را انتخاب کرده و متناسب با نیازهای جامعه، دانش آموزان و معلمان کشور خود به گسترش مدل مزبور بپردازند.