تفاح الارواح ابن سراج دمشقی و اهمیت آن در شناخت صوفیان شام

ابن سراج دمشقی (د. 747ق)، قاضی، صوفی و ادیب اهل شام در نیمه دوم سده هفتم و نیمه نخست سده هشتم هجری است. از میان آثار وی، امروزه نسخه خطی کتاب تشویق الارواح والقلوب وی و نیز به طور مستقل، نسخه های خطی بخش سوم همین کتاب به نام تفاح الارواح ومفتاح الارباح باقی مانده است. تفاح الارواح متنی است در منقبت نگاری صوفیانی که عمدتا به حوزه های جغرافیایی شام، عراق و جزیره تعلق دارند. در این نوشتار، در آغاز شرح حالی از ابن سراج و فهرستی از مشایخ و تالیفات وی عرضه، و کتاب تفاح الارواح وی به تفصیل بیشتری معرفی شده است. در ادامه، حتی المقدور اهمیت این کتاب در شناخت صوفیان شام، با بیان نمونه هایی از آگاهی های دست اولی که در این باره به دست می دهد، در دو محور شناخت مزارات صوفیان شام، و تصحیح و پیرایش شرح احوال آنها، نشان داده شده است.