اثر کاربرد کودهای زیستی و اسید سالیسیلیک بر ویژگی های بیوشیمیایی و عناصر دانه ارقام نخود (Cicer arietinum L.) تحت شرایط دیم کرمانشاه

در این آزمایش اثر کودهای زیستی (عدم کاربرد کود های زیستی، باکتری بیوسوپرفسفات، باکتری بیوسولفور، باکتری ریزوبیومی و قارچ میکوریز) و محلول‏پاشی اسید سالیسیلیک (عدم کاربرد، مصرف نیم و یک میلی‏مولار) بر ویژگی های بیوشیمیایی و عناصر دانه دو رقم نخود (بیونیج و آزاد) به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط دیم در سال زراعی 96-1395 در کرمانشاه انجام شد. بیشترین میزان پرولین در ارقام بیونیج و آزاد در تیمار اسید سالیسیلیک 5/0 میلی‏مولار همراه با بیوسوپرفسفات (به ترتیب 049/0 و 048/0 میلی‏گرم بر گرم وزن تازه برگ)، بالاترین میزان قند محلول برگ در تیمار یک میلی‏مولار اسید سالیسیلیک در ارقام بیونیج همراه با میکوریز و آزاد همراه با ریزوبیوم (به ترتیب 49/2 و 48/2 میلی‏گرم بر گرم وزن تازه برگ) و بیشترین میزان پروتئین محلول در تیمار یک میلی‏مولار اسید سالیسیلیک و همراه با میکوریز و بیوسولفور (به ترتیب 172/0 و 167/0 میلی‏گرم بر گرم وزن تازه برگ) به دست آمد. بالاترین میزان پروتئین دانه در رقم آزاد با کاربرد بیوسولفور و میکوریز (83/24 درصد)، بیشترین رافینوز دانه (853/0 درصد) در رقم آزاد و با تیمار عدم کاربرد کودهای زیستی، بیشترین میزان پتاسیم دانه (65/971 میلی‏گرم در 100 گرم) در تیمار یک میلی‏مولار اسید سالیسیلیک همراه با قارچ میکوریز، بالاترین عملکرد دانه (1821 کیلوگرم در هکتار) با محلول‏پاشی اسید سالیسیلیک نیم میلی مولار به همراه ریزوبیوم در رقم بیونیج به دست آمد. محلول پاشی 5/0 ‏میلی‏مولار اسید سالیسیلیک همراه با باکتری ریزوبیومی و قارچ میکوریز علاوه بر بهبود ویژگی بیوشیمیایی و محتوای عناصر، منجربه افزایش 31 درصدی عملکرد دانه در مقایسه با تیمار شاهد گردید که به لحاظ اقتصادی بسیار قابل توجه بود.