ارزیابی مقاومت نسبی ارقام و توده های بومی کنجد به بیماری پژمردگی فوزاریومی

کنجد با نام علمی.L indicum Sesamum به عنوان یک گیاه روغنی در تناوب با محصولات جالیزی و غلات، در ایران کشت شده و در توسعه کشاورزی پایدار اهمیت ب هسزایی دارد. یکی از عوامل محدودکننده کشت کنجد، بیماری پژمردگی فوزاریومی با عامل sesami. sp. f oxysporum Fusarium است. استفاده از ژنوتیپ های برتر و مقاوم یکی از بهترین راهبردهای مقابله با بیماری فوزاریومی کنجد است. در این تحقیق، مقاومت نسبی 24 ژنوتیپ کنجد شامل ا رقام تجاری و توده های بومی امید بخش کنجد در برابر قارچ فوز اریوم در شرایط مختلف گلخانه، میکرو پلات و مزرعه مورد ارزیابی قرار گرفت. در شرایط گلخانه و میکروپلات مایه زنی مصنوعی با قارچ فوزاریوم انجام ولی بررسی های مزرعه ای در زمین دارای سابقه آلودگی انجام پذیرفت . ارزیابی واکنش مقاومت ارقام و تعیین تیپ بیماری (حساس-ایمن) به صورت سیستم نمره دهی صفر تا شش برای هر تیمار انجام شد. نتایج نشان داد در شرایط مایه زنی مصنوعی، هی چکدام از ارقام کنجد مورد استفاده در این تحقیق در برابر قارچ فوزاریوم عامل بیماری پژمردگی آوندی کنجد، ایمن نمیباشند. متوسط درصد آلودگی ارقام کنجد در شرایط گلخانه، میکروپلات و مزرعه بهترتیب 34/58 ،6/28 و 96/15 درصد محاسبه گردید. نتایج کلی آزمایشها در سه شرایط نشان درصد 37 /5 و) R) مقاوم) Darab1 و JL1, Jl14, JL10, JL11, JL13, Jl18) ژنوتیپها از درصد 29/1 ،داد متوسط مقاومت) Darab2 و JL2, Varamin37, Local, Yekta, JL29, JL16, JL6, JL14-1) ژنوتیپها از (MR (نشان دادند. ژنوتیپهای مقاوم و مقاومت متوسط میتوانند در برنامه های اصلاح و توسعه ارقام مقاوم به بیماری فوزاریومی کنجد استفاده شوند. تحقیقات بعدی به منظور شناسایی ارقام ایمن و خیلی مقاوم با به کارگیری و غربالگری ژنوتیپ های بومی بیشتر ضروری است.