ریاست و قوامیت شوهر بر زن در فقه و حقوق ایران

خداوند متعال در آیه 34 سوره نساء می فرماید: « الرجال قوامون علی النساء بما فضل الله بعضهم علی بعض و بما انفقوا من اموالهم.» تبیین مفهوم «قوامیت» با توجه به اختلاف نظر بین فقها و علما ضروری به نظر می رسد. از سوی دیگر ماده 1105 قانون مدنی ایران به تبعیت از فقه و شرع مقدس اسلام، ریاست خانواده را از خصایص شوهر دانسته و مقرر می دارد:« در روابط زوجین ریاست خانواده از خصایص شوهر است.» مطالعه مفهوم و ماهیت ریاست و قلمرو و گستره آن نیز لازم و ضروری است. لذا در این مقاله، سعی داریم پس از درج آراء و نظرات فقها و حقوقدانان، مصادیق و آثار ریاست شوهر بر زن در حقوق ایران نیز بررسی و در پایان پاره ای از ابهامات را برطرف نماییم. لذا مباحث در دو قسمت عرضه می شود. در بخش نخست ابعاد موضوع در تفاسیر قرآن مجید و نظرات فقهای عظام مورد تجزیه و تحلیل واقع خواهد شد و سپس در بخش دوم به تحلیل موضوع در حقوق ایران و نظریات حقوقدانان معاصر خواهیم پرداخت.