حفظ اتحاد و صلح طلبی؛ محور عملکرد امام علی در رخدادهای پیرامون جنگ جمل

با رحلت رسول خدا، توجه به رویکرد صلح محور آن حضرت به منظور حفظ انسجام جامعه اسلامی و اتحاد مسلمانان کم تر شد. اما با شروع خلافت امیرالمومنین و التزام عملی ایشان به قرآن و سنت پیامبر، توجه به این امر نیز رنگی تازه به خود گرفت. مروری بر عملکرد امام در دوران کوتاه خلافت ایشان و مطالعه موردی جنگ جمل، بر پایه کهن ترین متون تاریخی، براین امر گواه است. بر این اساس، پرسش پژوهش حاضر آن است که چه مستندات تاریخی ای از نحوه عملکرد امام علی در وقایع پیرامون جنگ جمل وجود دارند که با بهره گیری از آن ها بتوان بر توجه آن حضرت به حفظ انسجام جامعه اسلامی و اتحاد مسلمانان با رویکردی صلح محور صحه گذارد؟ نتیجه این پژوهش توصیفی - تحلیلی، آن است که ایشان با محوریت جلوگیری از ایجاد افتراق در جامعه، ضمن شفاف سازی اوضاع برای مردم و فرستادن نمایندگانی نزد فتنه انگیزان، با رویکردی صلح طلب کوشیدند تا از منتهی شدن فتنه به جنگ جلوگیری نمایند. همان طورکه پس از اتمام نبرد، با پرهیز از خشونت و رفتار دین محور با بازماندگان، عدم مماشات در امور جامعه اسلامی (انتخاب حکم ران) و نوشتن نامه و تشریح وقایع برای مردم کوفه و مدینه، در حفظ انسجام جامعه اسلامی و اتحاد مسلمانان کوششی حداکثری داشتند.