سبک و زمان چین خوردگی و گسلش در حوضه ماهنشان و مجموعه دگرگونی تکاب

حوضه رسوبی ماهنشان با امتداد کلی شمال غربی- جنوب شرقی یکی از زیرحوضه های همزمان با زمین ساخت سنوزوییک شمال غرب ایران مرکزی است که بین کوه های البرز غربی و مجموعه دگرگونی تکاب واقع شده است. حوضه ماهنشان شامل سازندهای سرخ زیرین، سرخ بالایی و قم است که در مجاورت واحدهای گرانیتی و گنایسی مجموعه تکاب به سن پرکامبرین قرار دارد. در این مطالعه، با تلفیق داده های دورسنجی و برداشت های میدانی گسترده شامل سازوکار گسل ها و هندسه چین خوردگی ها، الگوهای چینه های رشدی و ناپیوستگی ها در قالب یک برش ساختاری عمود بر امتداد حوضه ماهنشان و مجموعه دگرگونی تکاب ترسیم شده و روابط ساختاری واحدهای زمین شناسی مشخص گردیده است. بر اساس این برش ساختاری، پهنه ی گسلی ماهنشان با روند شمال غربی، سازوکار غالب معکوس با مولفه جزیی راستالغز راستبر نشان می دهد. از طرف دیگر گسل های مجموعه دگرگونی تکاب با روند شمال غرب-جنوب شرق دارای سازوکار راستالغز راستبر است. موازی بودن گسل های راندگی و راستالغز نشان دهنده مدل ساختاری بخش بندی کرنش در دگرریختی ترافشارشی حوضه ماهنشان و مجموعه دگرگونی تکاب است. این سبک ساختاری تاییدکننده مدل های مشابه ارایه شده بر مبنای بخش بندی کرنش برای حوضه ایران مرکزی است. تشکیل چینه های رشدی همزمان با زمین ساخت در سازند سرخ زیرین و همچنین ناپیوستگی و با شیب کمتر نهشته شدن سازندهای سرخ زیرین و قم بر روی واحدهای قدیمی تر رسوبی و دگرگونی  نشان می دهد که گسلش و چین خوردگی در این منطقه حداقل از زمان الیگوسن پایانی شروع شده است، که می توان این فاز دگرریختی را با آغاز برخورد عربی-اوراسیا و برخاستگی تکتونیکی البرز غربی مرتبط دانست.