تعیین تیپ های آمیزشی جدایه های قارچ Pyrenophora graminea، عامل لکه نواری جو در شمال غرب ایران

لکه نواری جو با عامل Pyrenophora graminea یکی از مهم ترین و مخرب ترین بیماری های جو محسوب می شود. در طی سال زراعی 1395، 121 جدایه P. graminea از مزارع جو استان های آذربایجان غربی (میاندوآب)، آذربایجان شرقی (میانه)، اردبیل (برجلو) و زنجان (خرمدره) جداسازی شد. پس از شناسایی ریخت شناختی و مولکولی جدایه ها با آغازگرهای اختصاصی گونه، آغازگرهای تیپ آمیزشی بر اساس نواحی منطقه حفاظت شده α از ایدیومورف MAT-1 و منطقه HMG از ایدیومورف MAT-2 طراحی گردید و فراوانی ایدیومورف های تیپ های آمیزشی جدایه های P. graminea به روش Multiplex PCR مورد مطالعه قرار گرفت. از مجموع 121 جدایه، 56 جدایه دارای تیپ آمیزشی MAT-1 و 65 جدایه دارای تیپ آمیزشی MAT-2 در کل جمعیت ها بودند. در بین شش جمعیت مورد آزمایش، در جمعیت های خرمدره مزرعه (1) و میاندوآب به ترتیب جدایه هایی با تیپ آمیزشی MAT-1 و MAT-2 از فراوانی بیشتری برخوردار بودند. با توجه به نتایج آزمون کای اسکویر (X2)، جمعیت های میانه، اردبیل (مزرعه 1 و 2) و خرمدره مزرعه (2) نسبت به جمعیت های میاندوآب و خرمدره مزرعه (1)، فاقد اختلاف معنی داری بودند. بنابراین، به نظر می رسد چهار جمعیت مربوطه دارای پتانسیل تولیدمثل جنسی بالاتری نسبت به جمعیت های میاندوآب و خرمدره مزرعه (1) باشند. به علاوه، جدایه ها از همه جمعیت ها جهت ارزیابی وضعیت باروری جنسی آنها از طریق تلاقی متقابل با تیپ های آمیزشی مخالف مورد بررسی قرار گرفتند. پس از گذشت شش ماه سودوتسیوم ها تشکیل گردید اما فاقد آسک و آسکوسپور بالغ بودند.