بررسی اثرات توسعه گردشگری بر تحولات اجتماعی-فرهنگی مقصدهای روستایی (مطالعه موردی: روستاهای مقصد گردشگری شهرستان چناران)

امروزه توجه به عرصه فرهنگی و اجتماعی گردشگری، ضرورتی انکارناپذیر است، زیرا گردشگر و میزبان با دو فرهنگ متفاوت با یکدیگر در تعامل قرار می‌گیرند که این اختلاف فرهنگ‌ها، تاثیراتی را بر پایداری هر دو جامعه موجب می‌شود. هدف این مطالعه بررسی اثرات توسعه گردشگری بر تحولات اجتماعی-فرهنگی روستاهای مقصد گردشگری شهرستان چناران است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش‌شناسی، توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل خانوارهای روستایی است که با استفاده از فرمول کوکران و سطح خطای (0.06)، 252 نفر (با محوریت یک عضو از هر خانوار) از 11 روستای گردشگرپذیر شهرستان چناران به‌عنوان نمونه تعیین شده است. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از آزمون‌های t تک نمونه‌ای، همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته‌اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که به‌طورکلی توسعه گردشگری بیشتر باعث تحولات مثبت اجتماعی-فرهنگی در روستاهای مقصد گردشگری شده است تا تحولات منفی. لازم به ذکر است مهم‌ترین تحولات مثبت اجتماعی-فرهنگی توسعه گردشگری شامل شناخته‌تر شدن روستا با میانگین 3.60 و افزایش مبادلات و پیوستگی فرهنگی با میانگین 3.33 است و در زمینه تحولات منفی نیز، بیشترین تحولات در زمینه افزایش هزینه‌های زندگی با میانگین 2.91 و تغییر زبان و گویش مردم محلی با میانگین 2.80 رخ داده است. بیشترین تحولات مثبت در روستای رادکان با میانگین 3.63 و بیشترین تحولات منفی در روستای اخلمدعلیا با میانگین 3.25 رخ داده است. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که توسعه گردشگری بر تحولات مثبت و منفی اجتماعی-فرهنگی در منطقه مورد مطالعه دارای اثرگذاری بالایی است.