چالش های روان شناختی - اجتماعی ناباروری از دیدگاه زنان ایرانی: یک مطالعه کیفی

گرچه ناباروری یک وضعیت پزشکی محسوب می گردد، اما ابعاد و پیامدهای آن از حوزه زیستی و جسمی فراتر رفته و دارای ابعاد و پیامدهای روان شناختی - اجتماعی نیز می گردد. این امر در خصوص زنان، با توجه به مقتضیات فرهنگی - اجتماعی حاکم بر جامعه ایرانی، اهمیت ویژه ای پیدا می کند. هدف از مطالعه حاضر، کشف چالش های روان شناختی - اجتماعی ناباروری از دیدگاه زنان ایرانی می باشد.

پژوهش حاضر از نوع کیفی و به روش داده بنیاد می باشد. داده ها از طریق انجام مصاحبه عمیق با 33 نفر از بانوان نابارور مراجعه کننده به مرکز تحقیقاتی- درمانی ناباروری میلاد و مراکز بهداشتی- درمانی شهر مشهد جمع آوری گردید. فرایند جمع آوری داده ها تا حصول اشباع نظری ادامه یافت. مصاحبه ها، با رضایت قبلی مشارکت کنندگان ضبط گردید. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش حاضر به روش استراوس و کوربین و با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام گرفت.

تجزیه وتحلیل مصاحبه های صورت گرفته با مشارکت کنندگان منجر به پدیدار شدن سه طبقه اصلی میکروسیستم، مزو سیستم و ماکروسیستم و 12 زیر طبقه چالش هیجانی و عاطفی، چالش جسمانی، چالش اطلاعاتی، ارتباط با همسر، ارتباط با خانواده، ارتباط با دوستان، تاثیر جامعه و فرهنگ، تاثیر مذهب و تاثیر سیستم کلان اقتصادی گردید.

تشخیص و درمان ناباروری تجربه ای دشوار برای زنان محسوب می شود که تاثیرات آن علاوه بر ایجاد چالش های فردی همچون شوک ناشی از تشخیص و افسردگی، بر روابط اجتماعی با اطرافیان همچون همسر، خانواده و دوستان و نیز جهان بینی زنان نابارور تاثیر می گذارد. هریک از این مضامین مطرح شده، می تواند به عنوان یک هدف درمانی بالقوه در نظر گرفته شده و برای طراحی مداخلات درمانی بکار روند.