تعیین منابع احتمالی و درجه آلودگی برخی فلزات سنگین غبار ریزشی اطراف صنایع غیر فلزی اردکان در فصل پاییز

فلزات سنگین غبار ریزشی از عوامل شناخته شده بیماری زای انسانی هستند. این مطالعه با هدف شناسایی منابع احتمالی، ارزیابی دسترس پذیری و درجه آلودگی فلزات سنگین غبار ریزشی با استفاده از شاخص های SDM، CF، ER و PERI انجام شد.

روش ها: 

پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی، تحلیلی و مقطعی بود که در فصل پاییز با نصب 35 نمونه بردار از نوع چمن مصنوعی برای جمع آوری غبار ریزشی در پیرامون صنایع خاک چینی، کاشی سرامیک، شن ماسه و شیشه اردکان اجرا شد. غلظت فلزات سنگین در غبار با استفاده از دستگاه ICP-MS اندازه گیری شد. کلیه آنالیزهای آماری و محاسبه شاخص ها در نرم افزارهای SPSS نسخه 22 و Excel نسخه 2016 صورت گرفت.

نتایج: 

ترتیب میانگین غلظت عناصر در غبار به صورت منگنز> وانادیوم> کروم> نیکل> مس> آرسنیک> کبالت بود. مقایسه غلظت عناصر غبار با غلظت زمینه و نتایج آزمون های تحلیل مولفه اصلی و همبستگی نشان داد، غلظت کلیه فلزات غبار احتمالا تحت تاثیر دو منبع انسان ساخت در منطقه است. بیشترین و کمترین شاخص درجه اشباع به ترتیب برای منگنز و کبالت به دست آمد. بر اساس شاخص CF فلزات منگنز، کبالت و وانادیوم به ترتیب در طبقات کم، متوسط و زیاد آلودگی بودند. همچنین آرسنیک، کروم و نیکل در کلاس های متوسط تا زیاد و مس در کلاس های کم تا زیاد دسته بندی شدند. بر اساس شاخص های ERP و PERI فلزات سنگین در کلاس کم آلودگی قرار گرفتند.

بحث و نتیجه گیری:

 صنایع مورد بررسی در این تحقیق نقش موثری در افزایش غلظت و تحرک فلزات سنگین غبار ریزشی دارند.