تعیین ترکیب شیمیایی، فراسنجه های تولید گاز و قابلیت هضم انواع گیاهان خودرو در شرایط آزمایشگاهی

این پژوهش به منظور تعیین ترکیب شیمیایی، فراسنجه های تولید گاز و قابلیت هضم برون تنی گیاهان خودروی قیاق (Echinochola crus-gali)، تاج خروس (Portulaca oleracea)، سلمه (Sorghum halepense)، سوروف (Amaranthus retroflexus)، پنجه مرغی (Chenopodium album) و خرفه (Cynodon dactylon) در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. گیاهان مورد مطالعه در مرحله بلوغ از منطقه گنبد کاووس جمع آوری شدند. نتایج نشان داد که در بین گونه های مختلف، از نظر ترکیب شیمیایی اختلاف وجود دارد (0/05>P). گیاه خرفه از نظر مقدار خاکستر (26/54 درصد) و پروتئین خام (18/91 درصد) بالاترین و از نظر الیاف نامحلول در شوینده خنثی (18 درصد) پایین ترین مقدار را داشت. بالاترین مقدار الیاف نامحلول در شوینده خنثی (66 درصد) و فنل کل (15/5 درصد) و پایین ترین مقدار خاکستر (9/75 درصد) مربوط به قیاق بود. بین تیمار های آزمایشی از نظر پتانسیل و ثابت نرخ تولید گاز اختلاف معنی داری وجود داشت (0/05>P)؛ به طوری که خرفه و سلمه به ترتیب پایین  ترین و بالاترین پتانسیل تولید گاز را دارا بودند (131/7 و 255/7 میلی لیتر در گرم ماده خشک). بالاترین و پایین ترین غلظت اسیدهای چرب کوتاه زنجیر به ترتیب مربوط به گیاهان خود روی سوروف و سلمه بود (0/171 و 0/413 میلی مول به ازاء گرم ماده خشک). بالاترین و پایین ترین میزان قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی، تولید توده پروتئین میکروبی و بازده تولید پروتئین میکروبی به ترتیب مربوط به خرفه و قیاق بود. نتایج نشان داد که علف های خودروی مورد مطالعه در این آزمایش، از پتانسیل غذایی متفاوت برخوردار بودند، ولی در عین حال، این گیاهان قابلیت استفاده در تغذیه دام را دارا می باشند.