پایش کیفیت آب رودخانه های استان خوزستان جهت مصارف شرب، صنعت و کشاورزی با استفاده از شاخص های IRWQIsc و NSFWQI

تعیین کیفیت آب رودخانه ها برای تصمیم گیری در خصوص استفاده از آن ها بسیار اهمیت دارد. به همین دلیل، این تحقیق به منظور بررسی کیفیت آب رودخانه های استان خوزستان انجام شد.

رودخانه های مورد بررسی شامل دز، کرخه، کارون، مارون و زهره که مطالعه حاضر با استفاده از داده های برداشت شده در طول سال 1397 در ایستگاه های معین بر روی این رودخانه ها انجام شد. بدین منظور، از استاندارد ایران، سازمان بهداشت جهانی و محیط زیست کانادا و دیاگرام های شولر و ویلکاکس استفاده شد. از شاخص های کیفی IRWQIsc و NSFWQI نیز برای تعیین رتبه کیفی آب این رودخانه ها استفاده شد.

نتایج نشان داد که آب رودخانه دز از نظر صنعتی خورنده است در حالی که سایر رودخانه ها دارای آب رسوبگذار برای مصارف صنعتی بودند. کیفیت آب دز از نظر شرب بهتر از سایر رودخانه های استان خوزستان بود لیکن این رودخانه نیز براساس دیاگرام شولر دچار منیزیم، سختی و کلر بالا شده است. برای مصارف کشاورزی استفاده از آب این رودخانه نسبت به سایر رودخانه ها بهتر بود. رودخانه کارون وضعیت متوسطی نسبت به سایر رودخانه ها داشت و کیفیت آب در بالادست بهتر از پایین دست است. براساس شاخص IRWQIsc دامنه تغییرات کیفیت آب رودخانه های دز، کرخه، کارون، مارون و زهره به ترتیب 83-71، 52-41، 55-39، 41-33 و 32-25 بود. نتایج شاخص NSFWQI برای رودخانه های دز، کرخه، کارون، مارون و زهره به ترتیب نشان داد که مقدار این شاخص در رودخانه های مذکور بین 77-65، 70-55، 68-58، 60-52 و 48-36 متغیر بود.

براساس نتایج، کیفیت رودخانه دز در وضعیت نسبتا خوب قرار داشت. رودخانه های کارون و کرخه در وضعیت متوسط قرار داشتند و سایر رودخانه ها دارای وضعیت نسبتا بد بودند. براساس کلیه شاخص ها، کیفیت آب رودخانه زهره در وضعیت بد و رودخانه دز در وضعیت خوب قرار داشت. سایر رودخانه ها کیفیت متوسطی داشتند.