ارزیابی عملکرد مانع های صوتی آکوستیک موجود در بزرگراه صیاد شیرازی تهران
امروزه آلودگی صوتی به عنوان یک مشکل جدی بهداشتی و محیط زیستی شناخته میشود. با گسترش پدیده شهرنشینی و مهاجرت و ایجاد شبکههای حمل و نقل جادهای، ریلی و هوایی و همچنین توسعه سریع صنایع به مرور زمان مساله آلودگی صوتی به عنوان یک مساله جدی در نظر گرفته شد که مسیولان برنامهریزی شهری را بر آن داشت تا اقدام به کنترل و دادن راهکار مناسب برای آن نمایند. استفاده از مانع های صوتی از جمله روشهایی میباشد که در کاهش و کنترل در مسیر انتشار صوت کاربرد پیدا میکند و در کاهش و کنترل صدای ناشی از ترافیک به دلیل حرکت لاستیک خودروها بر سطح جاده، عبور هوا با سرعت از روی بدنه وسیله نقلیه، ازدحام موتور وسیله های نقلیه و برخی ناهنجاریهای عمدی (مانند بلند کردن صدای اسپیکرهای داخلی، دست کاری اگزوز خودرو و...) موثر واقع میشود .هم اکنون 20 بزرگراه شهر تهران آلودگی صوتی دارند که در تعدادی از این بزرگراه ها نصب دیوار صوتی صورت گرفته است. بزرگراه صیاد شیرازی نیز به 3 دیوار صوتی تجهیز شده است. هدف از اجرای این پژوهش، بررسی عملکرد دیوار صوتی واقع در بزرگراه صیاد شیرازی است.
در این تحقیق 3 مقطعی که دیوار صوتی در بزرگراه صیاد شیرازی تهران نصب شده بود با استفاده از دستگاه صداسنج مدل 2236 B&k و بنابر استاندارد سازمان محیط زیست آمریکا به لحاظ تراز صوت (در ارتفاع 5/1 متری از زمین) در موقعیت های مختلف نسبت به دیوار صوتی مورد ارزیابی قرار گرفتند. اندازه گیری تراز صوت در فاصله 5 متری و 20 متری پشت دیوار نیز صورت گرفت و سپس دو فاکتور کاهش تراز صوت و میزان افت صدا در این مقاطع مورد ارزیابی قرار گرفت. در ضمن با اندازه گیری تراز معادل صوت در منازل (دارای نماکاری سنگی و واجد شیشه دوجداره) و در اتاق نشیمن طبقه های مختلف به مقایسه تراز معادل صوت با استاندارد صوت در منازل که توسط آژانس حفاظت محیط زیست (آمریکا) تدوین شده، پرداخته شد.
میزان تراز معادل صوت در داخل بزرگراه بین 70 الی 80 دسی بل متغیر بوده و در فاصله نزدیک (5 متری) از پشت دیوار کاهش درحدود 15 دسی بلی صوت مشاهده شد، در فاصله 20 متری نیز شاهد کاهش حدود 12 دسی بلی تراز صوتی وجود دارد. هرچند که در دیوار کوچه زنبق به دلیل کوتاه بودن طول دیوار و رعایت نکردن اصول صحیح طراحی دیوار، مانع صوتی (نبود زاویه دهی مناسب) این مقدار پایین تر بوده است، البته با احتساب کاهش درحدود 12 دسی بل، میزان تراز معادل صوت همچنان تا 55 دسی بلی که استاندارد ملی کشور برای منطقه های مسکونی و در خارج منزل استاندارد تعیین کرده اختلاف وجود دارد که به دلیل فاصله کم بزرگراه تا منازل مسکونی این امر را دور از دسترس قرار می دهد. در داخل منازل پشت موانع نیز اندازه گیری های انجام گرفته بیانگر نبود تحقق نسبی استانداردها می باشد. هرچند که به نظر می رسید با افزایش ارتفاع، اثر موانع صوتی در کاهش تراز معادل صوت کمتر گردد ولی تا طبقه سوم این مورد وجود ندارد و حتی گاهی به دلیل صدای بالای موتور خانه، صدا در طبقه اول بالاتر از طبقات دوم و سوم بوده است. با توجه به ارتفاع درحدود 6 متری دیوار با افزایش ارتفاع و در طبقات چهارم و پنجم منازل پشت دیوار صوتی اثر مانع کمتر می شود. البته کمتر ساختمانی در مجاورت دیوار و بزرگراه مشاهده گردید که بیش از سه طبقه باشد.
عملکرد دیوارها درکاهش تراز معادل صوت به طور کلی مثبت بوده است. موانع صوتی بوستان وحد فاصل فروردین تا ابوذر و مانع صوتی کوچه زنبق به میزان کمتر قادر به کاهش قابل توجه تراز صدای ناشی از ترافیک می باشند، بنابر نتایج بیشترین تاثیر موانع در ناحیه سایه صوتی و در واقع پشت مانع می باشد و با فاصله گرفتن از مانع و قرارگیری در ناحیه نیم سایه و بعد از آن سهم مانع در کاهش تراز فشار صوت کمرنگ تر می شود.. با وجود عملکرد قابل توجیه دیوارهای صوتی، نتایج این پژوهش، گویای رعایت نکردن استانداردهای صدا در هوای آزاد منطقه های مسکونی (55 دسی بلی) نزدیک بزرگراه می باشد.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.