شناسایی مکان های ژنی موثر بر مولفه های جوانه زنی در جمعیت لاین های خویش آمیخته نوترکیب برنج ایرانی (. Oryza sativa L) تحت تنش های خشکی و شوری

به منظور مکان یابی QTL های مرتبط با تنش های اسمزی در مرحله جوانه زنی و تعیین سهم هر QTL در تنوع فنوتیپی صفات 74 لاین نسل هشتم تلاقی اهلمی طارم × ندا در دانشگاه گنبدکاووس در سال 1396 موردمطالعه قرار گرفتند. نقشه پیوستگی بر اساس 40 نشانگر SSR، 16 نشانگر ISSR (با 76 آلل تکثیر شده چند شکل)، دو نشانگر IRAP (7 آلل تکثیر شده چند شکل) و یک نشانگر iPBS (با 3 آلل تکثیر شده چند شکل) روی 74 فرد جمعیت F8، نشانگرها را به 12 گروه پیوستگی متعلق به 12 کروموزوم برنج با طول نقشه برابر با 1491 سانتی مورگان و فاصله بین دو نشانگر مجاور برابر با 13.07 سانتی مورگان منتسب کرد. مولفه های جوانه زنی شامل درصد جوانه زنی، طول کلیوپتیل، طول ریشه چه و طول ساقه چه ثبت شد. در شرایط نرمال 9 مکان ژنی ردیابی شد. برای طول ریشه چه پنج مکان ژنی روی کروموزوم های 3، 5، 6 و 7 و برای طول ساقه چه چهار مکان ژنی شناسایی شد که روی کروموزوم های 1، 5 و 7 قرار داشتند. دو مکان ژنی در شرایط وجود مانیتول برای طول کلیوپتیل روی کروموزوم 6 ردیابی شد. برای طول ریشه چه هفت QTL ردیابی شد که روی کروموزوم های 3، 4، 6 و 7 قرار داشتند. برای طول ساقه چه چهار مکان ژنی روی کروموزوم های 4 و 6 ردیابی شد که بین 8 تا 11 درصد از تنوع فنوتیپی صفت را توجیه کردند. دو مکان ژنی برای طول ریشه چه روی کروموزوم های 5 و 8 ردیابی شد دراین بین qRASA-8 توانست 14.9 درصد از تغییرات فنوتیپی صفت را توجیه کند. برای طول ساقه چه نیز شش مکان ژنی ردیابی شد که روی کروموزوم های 5، 7 و 8 قرار داشتند و به ترتیب 8.75، 9.15، 11.25، 9.8، 13.6 و 15.7 درصد از تغییرات فنوتیپی صفت را توجیه کردند. در تنش حاصل خشکی حاصل از پلی اتیلن گلایکول نیز یک مکان ژنی برای درصد جوانه زنی روی کروموزوم 2 و در موقعیت 78 سانتی مورگان از ابتدای کروموزوم ردیابی شد که 10.3 درصد از تنوع فنوتیپی صفت را توجیه کرد.