ارزیابی شگردهای ترجمه طاهره صفارزاده برپایه عوامل تحریف متن آنتوان برمن مطالعه موردی: سوره مبارکه نساء

آنتوان برمن، سیستم تحریف متن را هرگونه حذف، اضافه، تغییر در سبک نویسنده، تغییر ساختار زبان، اطناب کلام و حتی تغییر در نقطه‌گذاری و پاراگراف‌بندی می‌داند. سی‌وسه آیه از آیات‌الاحکام در سوره مبارکه نساء وجود دارد که با در نظر گرفتن این مهم و برپایه نام سوره و جنسیت مترجم زن، ترجمه طاهره صفارزاده و نیز مدل آنتوان برمن برای پژوهش حاضر برگزیده شد. این پژوهش با روش توصیفی‌تحلیلی، سامان یافته و ترجمه صفارزاده از سوره نساء برپایه شش مولفه از سیزده مولفه‌ تحریف متن آنتوان برمن یعنی عقلایی‌سازی، شفاف‌سازی، اطناب کلام، آراسته‌سازی، غنازدایی (تکییف) کیفی و غنازدایی کمی بررسی شده است. گفتنی است با توجه به تفاوت‌های فرهنگی -‌ اجتماعی و گفتمانی، پایبندبودن به عقیده برمن در تمامی نمونه‌ها بسیار دشوار است؛ به همین روی در اینجا هر سیزده مولفه‌ بررسی نشده و مولفه‌هایی بررسی شده‌اند که نمونه‌های بهتری از آن در ترجمه این مترجم یافت می‌شود. روش پژوهش برپایه مقابله متن مقصد با متن مبدا است. متن مقصد به‌صورت خط‌به‌خط با متن مبدا، مقابله و شاهد مثال‌ها با توجه به هر یک از مولفه‌ها استخراج می‌شود. برآیند پژوهش نشان می‌دهد در میان این شش مولفه، عقلایی‌سازی، شفاف‌سازی و اطناب کلام از پربسامدترین عوامل تحریف در ترجمه صفارزاده و در سه حوزه غنازدایی کیفی، آراسته‌سازی و غنازدایی کمی، کمترین انحراف را از متن اصلی داشته است. مترجم از دیدگاه انتقال ساختار و درون‌مایه نیز ترجمه‌ای وفادار به متن اصلی، ارایه و تلاش کرده است هیچ عبارتی را از قلم نیندازد؛ ولی در بسیاری از نمونه‌ها عبارت‌ها را به‌صورت واژه‌به‌واژه برگردانده است. برآیند پژوهش نشان می دهد که در میان این شش مولفه: عقلایی سازی، شفاف سازی و اطناب کلام از پربسامدترین عوامل تحریف در ترجمه صفارزاده و در سه حوزه غنازدایی کیفی، آراسته سازی و غنازدایی کمی کمترین انحراف را از متن اصلی داشته است. مترجم از دیدگاه انتقال ساختار و درون مایه نیز ترجمه ای وفادار به متن اصلی ارایه کرده و تلاش نموده هیچ عبارتی را از قلم نیندازد، ولی در بسیاری از موارد، عبارتها را به صورت واژه به واژه برگردانده است.