فرمولاسیون و بررسی خصوصیات ژل تراپوستی آلپرازولام بر پایه نانولیپوزوم

امروزه سامانه های دارورسانی تراپوستی (TDDS)، به عنوان جایگزین مناسبی برای شکل های دارویی خوراکی و تزریقی، در حال توسعه هستند. این سامانه ها که برای انتقال دارو به سیستم گردش خون از راه پوست طراحی شده اند، دارای مزایای متعددی همچون اجتناب از متابولیسم عبور اول کبدی، رهایش پیوسته و کنترل شده دارو، کاهش عوارض جانبی و همچنین سهولت استفاده هستند. هدف این پژوهش، فرموله کردن ژل تراپوستی آلپرازولام به عنوان یک ضد اضطراب کوتاه اثر و پر مصرف از دسته بنزودیازپین ها، بر پایه ساختار نانولیپوزوم بود.

در ابتدا مقادیر مختلف فسفولیپید و کلسترول جهت ساخت نانولیپوزوم های حاوی آلپرازولام با روش تزریق حلال مورد استفاده قرار گرفت. آزمون های تعیین اندازه وزیکول و بازده محصورسازی بر روی نمونه ها انجام شد و برای یافتن فرمولاسیون بهینه، مدل های آماری بر پایه متدلوژی سطح پاسخ (RSM)، توسعه داده شد. ساختار لیپوزومی بهینه پس از بررسی خصوصیات مورفولوژی، برای ساخت ژل تراپوستی آلپرازولام mg/g 5/0 مورد استفاده قرار گرفت. سه نمونه ژل با غلظت های مختلف کربومر ساخته شد و تحت آزمون های ویسکوزیته، پایداری و نفوذ پوستی in vitro قرار گرفت.  

فرمولاسیون بهینه ساختار لیپوزومی شامل mg/mL 10 فسفولیپید و w/w 10 % کلسترول بود که منجر به ساخت نانولیپوزوم هایی با اندازه nm 115 و بازده محصورسازی 91% شد. با افزایش غلظت کربومر در ژل، سرعت نفوذ دارو در پوست کاهش یافت.

ژل تراپوستی آلپرازولام با نفوذ پوستی قابل قبول، پایداری مطلوب و خصوصیات فیزیکی-شیمیایی مناسب، با موفقیت در این پژوهش تهیه شد.