سفال باستانی و باستان سنجی؛ شناخت تکنولوژی ساخت سفال های فرهنگ علی آباد در تپه دهنو شهداد، جنوب شرق ایران (3750-3250پ.م)

توزیع و پراکندگی سفالینه های فرهنگ علی آباد، که مربوط به هزاره ی چهارم قبل از میلاد (دوره مس سنگی جدید) هستند را در مناطق مختلف جنوب شرق ایران ازجمله کرمان، مکران و غرب بلوچستان پاکستان می توان مشاهده کرد. در جنوب شرق ایران محوطه ی تپه دهنو شهداد واقع در استان کرمان از این امر مستثنی نبوده و دربرگیرنده این سبک سفال ها نیز است. در پژوهش حاضر سعی شده است تا با بررسی و مقایسه ریزساختارشناسی و مشخصات کانی شناسی سفال های فرهنگ فوق، به تکنولوژی ساخت و منشا آنها پی برده شود. درهمین راستا به منظور بررسی تفاوت ها و شباهت های ساختاری، تکنیک ساخت و منشا سفال ها از روش های آنالیز پتروگرافی مقاطع نازک میکروسکپی، XRD، FESEM-EDS و pXRF نیز استفاده شده است. نتایج آنالیزهای صورت گرفته بر روی سفال ها بیان گر استفاده از منابع یکسان در ساخت سفال ها دارد که با مقایسه آنها با سازند زمین شناسی منطقه می توان پی برد که سفالگران پیش از تاریخی منطقه شهداد از معادن خاک های رس محلی مشابهی استفاده نموده اند. سفال های مورد بررسی را از لحاظ پتروفابریک می توان به دو بخش سفال هایی با زمینه رسی در زمینه قرمز رنگ و زمینه سبز رنگ تقسیم نمود که تمام آن ها دارای تمپرهای معدنی مشابه هستند و تنها تفاوت در سفال ها را می توان در نوع تکنیک ساخت و درجه حرارت های پخت شان دانست، یعنی سفال ها در دو دسته، سفال هایی با درجه حرارت پخت کمتر از 850 درجه سانتی گراد و سفال هایی با درجه پخت 900 تا 1000 درجه سانتی گراد قرار دارند.