مخلصین و رابطه آن با مقام عصمت از دیدگاه علامه طباطبائی در المیزان

واژه اخلاص از نظر قرآن کاربردهای گوناگونی دارد و می‌توان آن را از منظر فقهی، اخلاقی، عرفانی و کلامی مورد بررسی قرار داد. از نظر کلامی ارتباط بین اخلاص و مساله عصمت بسیار حایز اهمیت بوده و کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بر اساس اعتقادات شیعه، پیامبران و امامان شیعه(ع)، عصمت مطلق دارند و در تمام عمر هیچ گناه، اشتباه و سهوی مرتکب نمی‌شوند و باریافتن آنان به «مقام مخلصین »، رابطه وثیقی با مقام عصمت آنان دارد. هدف این پژوهش، بررسی رابطه میان مقام عصمت و مقام مخلصین (به فتح لام) با محوریت تفسیر المیزان است. در این راستا بعد از مفهوم‌شناسی مخلصین و کاربرد آن در قرآن روشن شد که در قرآن به شش شخصیت مخلص (حضرت یوسف، حضرت موسی، حضرت ابراهیم، حضرت یعقوب، حضرت اسحاق و حضرت محمد(ص)) تصریح شده است. بررسی‌ها نشان داد که چهار ویژگی اصلی مخلصین عبارت است از: نجات از عذاب دنیایی و آخرتی، ایمنی از اغوای ابلیس، ستایش شایسته، برخورداری از رزق معلوم. راه‌های تحصیل عصمت و وصول به مقام مخلصین محور دیگر این پژوهش است که در این عرصه نیز چهار عامل تاثیرگذار در رسیدن به مقام عصمت مورد بررسی قرار گرفت. در بخش پایانی به دو فلسفه وجودی انسان مخلص پرداخته شد که عبارتند از: الگو و اسوه قرار گرفتن آنان در جوامع بشری؛ و استمرار و فراگیر شدن آیین توحیدی در جهان.