بررسی عوامل اجتماعی موثر در پیدایش گفتمان نمایشی واقعه کربلا

واقعه کربلا از خاطرات غم‌انگیز شیعیان در طول تاریخ می‌باشد. پس از این واقعه، شیعیان به گونه‌های مختلف برای احیاء و ترویج فرهنگ عاشورایی تلاش نموده‌اند. آیین شبیه‌خوانی هرچند که قرن‌ها پس از آن واقعه ظاهر شد اما در راستای تحقق همان تلاش‌ها قرارمی‌گیرد. صرف‌نظراز پیشینه باستانی ایرانیان در برگزاری آیین‌های سوگواری، عوامل متعددی در شکل‌گیری این هنر ایرانی تاثیرگذار بوده‌اند. هرچندکه؛ تفکیک تلاش‌های ایمه‌اطهار، شخصیت‌ها، اندیشمندان، غلمای دینی نویسندگان و آثار آن‌ها که در این پژوهش تحت عنوان عوامل اجتماعی مورد بررسی قرار می‌گیرند از دیگر عوامل موثردر پیدایش این نمایش ایرانی، دشوار می‌نمود اما از آنجا که آگاهی از این تآثیر ضمن تاکید بر هویت ایرانی این پدیده، اثباتی بر ظهور مقطعی خلاقیت‌های حقیقت‌جویانه ایرانیان و تدریجی بودن شکل‌گیری آیین شبیه‌خوانی نیز خواهد بود، با بررسی گزارش‌های تاریخی موجود، به روش کتابخانه‌ای و شیوه تحلیلی و توصیفی درصدد تبیین جایگاه اینگونه عوامل اجتماعی در پیدایش این آیین ایرانی برآمدیم.