ساختار ژنتیکی جمعیتی و تنوع Teucrium polium در ایران با استفاده از نشانگرهای ISSR

Teucrium polium L. متعلق به تیره نعناییان (Lamiaceae)، درختچه‏ای کوچک، بومی مدیترانه، با دامنه گسترش وسیع و ارزش دارویی بالاست که برداشت بی رویه آن از جمعیت های طبیعی تبدیل به تهدید جدی گردیده و نیازمند اقدامات محافظتی می باشد. داشتن اطلاعات ژنتیکی جمعیت های آن می تواند برای روشن شدن روابط پیچیده فیلوژنتیک گونه‏ها درون بخش‏ها، حفاظت از منابع ژنتیکی و ایجاد برنامه اصلاحی جهت توسعه ارقام و نهایتا جلوگیری از کاهش جمعیت های T. polium استفاده گردد. پارامترهای تنوع ژنتیکی و ساختار جمعیتی 16 جمعیت T. polium در سطح محلی در رشته کوه‏ البرز ایران با استفاده از نشانگر مولکولی ISSR مورد بررسی قرار گرفت. میانگین‏های درصد چندریختی (P%)، ضریب تنوع نی (H) و ضریب شاخص شانون (I) به ترتیب 24/33، 118/0 و 179/0 بود. جمعیت آسارا به گچسر بالاترین مقادیر درصد چندریختی، ضریب تنوع نی و ضریب شاخص شانون به ترتیب 28/43، 163/0 و 243/0 را نشان داد. تجزیه و تحلیل واریانس مولکولی (AMOVA) سطح بالایی از تنوع ژنتیکی درون جمعیت ها (77%) را نشان داد و تمایز ژنتیکی نسبتا بالا (311/0 :Gst) و جریان ژنی (107/1 Nm:) در بین جمعیت‏ها مشاهده شد.نتایج تحقیق حاضر همچنین نشان داد که تجزیه و تحلیل درخت UPGMA و نقشه PCoA از داده‏های ISSR جمعیت‏های عمدتا مرتبط با منشا جغرافیایی را می توان به سه گروه ژنتیکی تقسیم کرد. ساختار جمعیتی و تمایز ژنتیکی قوی با سطح تنوع ژنتیکی متوسط به پایین در T. polium مشاهده گردید.