تاملی جدید در تاریخ اندیشه سیاسی ایران و اسلام«تلاش برای شناخت علت پیشرفت»

مقاله حاضر در تلاش است نگاهی نو بر سیر اندیشه سیاسی در اسلام و ایران، با تاکید بر مقاطع برجسته تاریخی آن داشته باشد. در این بازخوانی تلاش می شود با تعیین نقاط عطف تاریخ اندیشه سیاسی در ایران و جهان اسلام، به طور خاص، تاثیر هریک از اندیشه های ایران شهری، اسلام اهل سنت، اسلام شیعی، یونانی و غرب جدید، در شکل گیری و تداوم اندیشه سیاسی در ایران بیان، و سهم هر کدام از این منابع در مراحل گوناگون تاریخی و به گونه های مختلف که موجب تولید قدرت سیاسی در ایران اسلامی شده اند، بررسی و مشخص شود. این نوشته کوشش می کند تا با رویکردی تاریخی مراحل گسست و پیوند میان سیر اندیشه سیاسی و تحولات تاریخی را نشان دهد. بررسی تاریخ اندیشه، اندیشمندان و نظام سیاسی در ایران و اسلام آشکار می سازد که مولفه مهم و تاثیرگذار در پیشرفت جامعه ایرانی پس از اسلام، تفوق سنت عقلانی شیعی می باشد که تاثیر بسزایی در رشد و تعالی جهان اسلام و تمدن اسلامی نیز داشته است. دوره طلایی تاریخ تمدن اسلامی در طی قرون سوم تا پنچم، و شکوفایی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران در قرن دهم و یازدهم، محصول حاکمیت اندیشه سیاسی شیعی بوده است. براین اساس، پیروزی انقلاب اسلامی در ایران مبتنی بر عقلانیت شیعی، می تواند حرکت به سمت دوره شکوفایی جدید تمدنی در ایران و جهان اسلام را به دنبال داشته باشد.