تغییر الگو در شعر و نقاشی عصر صفوی با تکیه بر اشعار اهلی شیرازی و نگاره های رضا عباسی

صور خیال در شعر و نگارگری ایرانی، از حیث آفرینش هنری و زیبایی شناسی و نیز از حیث بینشی، با یکدیگر پیوندی تنگاتنگ دارند و این پیوند وثیق، به سبب تاثیرپذیری نگارگری از مضمون های گوناگون شعر و ادب پارسی است. بنا بر یافته های این پژوهش، در برهه ای از عصر صفوی به دلیل نفوذ زیاد علما و حمایت نکردن دربار از یک سو و رشد طبقه تجار و متوسط از طرف دیگر، هنر در بین لایه های میانی جامعه نضج یافت. همچنین کم رنگ شدن ارزش های جمعی و رشد تفاخر در بین شاعران و هنرمندان و استفاده از معانی معماگونه، سبب شد نگاره ها از زوایایی نامتعارف ترسیم و لحن سخن وران و هنرمندان دست خوش تغییر شود. از آنجا که هر عصر لحن ویژه خود را داراست، شاهد پژواک این لحن در شعر و نگارگری این عصر هستیم؛ تا جایی که بسیاری از آرایه های ادبی این عهد به بازی های واژگانی بدل شد و تاکید بر صنایع لفظی از صور خیال در شعر اهلی شیرازی و شاعران عصر صفوی پیشی گرفت. بر اساس فرضیه این پژوهش برای بسیاری از بازی های واژگانی، می توان مصداق تصویری پیدا کرد؛ بر این مبنا، پرسش اصلی این پژوهش این ‎گونه طرح شده است که آیا نگارگران مکتب اصفهان به آیینه داری آرایه های اشعار این دوره پرداخته اند؟ هدف این پژوهش نیز یافتن پاسخ این پرسش و اثبات فرضیه به روش تحلیلی توصیفی با استفاده از منابع  کتابخانه ای است.