تمایزگذاری بین طبابت بالینی و پژوهش بالینی: مروری بر تعاریف و ملاحظات اخلاقی

پژوهش بالینی و طبابت بالینی رابطه تنگاتنگی با یکدیگر دارند، اما شناخت و حفظ مرزهای بین این دو دسته از اقدامات بالینی یکی از پایه ای ترین دغدغه های اخلاق پژوهش بوده است. مهم ترین کاربرد تمایزگذاری بین پژوهش بالینی و طبابت بالینی، تشخیص این نکته است که کدام فعالیت های بالینی نیاز به بررسی و نظارت اخلاقی دارد و کدام ندارد. همچنین اتخاذ رویکردهای جداگانه به پژوهش بالینی و طبابت بالینی از سوی بالین گر/پژوهشگران  باعث می شود که نقش دوگانه آن ها به عنوان درمانگر و پژوهشگر تفکیک داده شده و مدیریت تعارض منافع بین این دو نقش تسهیل شود. این مطالعه مروری با هدف تعیین معیارهای تمایزگذاری بین طبابت بالینی و پژوهش بالینی و همچنین تبیین ابعاد اخلاقی این تمایزگذاری انجام شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که تمایزگذاری بین طبابت بالینی و پژوهش بالینی یکی از زیربنایی ترین اقدام ها در راستای حفاظت از آزمودنی های انسانی می باشد. با اینکه تلاش قابل ملاحظه ای در تدوین راهنماهای ملی اخلاق برای پژوهش های زیست پزشکی در کشور انجام شده است، به نظر می رسد برخی مسایل پایه ای نیازمند بحث و بررسی بیشتری باشد. این مطالعه تلاشی در جهت فراهم کردن مبانی دانشی و نگرشی لازم جهت رفع این شکاف عملکردی می باشد.