نقدی بر روش های سنتی ارزیابی اثرات زیست محیطی (ریام، فولچی و تصمیم گیری چند معیاره) و استفاده از تحلیل پوششی داده ها به عنوان یک رویکرد نوین با محوریت توسعه پایدار

روش های سنتی ارزیابی اثرات زیست محیطی مانند لیوپولد، فولچی و ماتریس ریام، تنها به تاثیرات مخرب طرح توجه نموده و کمتر مزایای اقتصادی و اجتماعی یک واحد صنعتی در آنها در نظر گرفته می شود. تحلیل پوششی داده ها به عنوان یک رویکرد نوین در ارزیابی واحدهای صنعتی علاوه بر مسایل زیست محیطی، تاثیرات مثبت اقتصادی و اجتماعی طرح را نیز در نظر گرفته و یک ارزیابی جامع از واحد صنعتی مورد نظر ارایه می نماید. در پژوهش حاضر کارخانه زغال شویی البرز شرقی در شمال ایران به عنوان مطالعه موردی در نظر گرفته شده است و 19 فعالیت کارخانه و 11 مولفه زیست محیطی در ارزیابی اثرات زیست محیطی کارخانه مورد استفاده قرار گرفته اند. برای حل مسئله از دو رویکرد مرسوم تحلیل پوششی داده ها به نام هایCRS وVRS  استفاده شده است. نتایج نشان داد که مولفه های "بوم شناسی" و "چشم انداز منطقه" به عنوان مولفه های دارای بیشترین خطر باید مورد توجه جدی قرار گیرند. همچنین رسم نمودار "پتانسیل بهبود" در روش تحلیل پوششی داده ها می تواند به عنوان یک ابزار موثر در تعیین طرح های توسعه و بهبود فعالیت های کارخانه موثر باشد. استفاده از مدل CRS با رویکرد افزایش خروجی ها نشان داد که برخی فعالیت های کارخانه مانند "دمپ خوراک ورودی"، "پساب کارخانه" و "میزان مصرف آب در کارخانه" بیش ترین اختلاف را با حالت بهینه داشتند و در طرح های توسعه ای آینده این مولفه ها حتما باید به منظور اصلاح مدنظر قرار گیرند. در نهایت می توان گفت ارزیابی اثرات زیست محیطی کارخانه زغال شویی با رویکرد CRS خروجی محور در شرایط فعلی کارخانه به مفاهیم توسعه پایدار نزدیک تر است و می تواند ملاک عمل قرار گیرد.