آسیب شناسی برنامه های آموزش قرآن در مدارس ابتدایی از نگاه متخصصان

هدف پژوهش حاضر، شناسایی آسیب های موجود برنامه های آموزش قرآن در بعد برنامه درسی مدارس ابتدایی کشور در سال تحصیلی 1379 است. با وجود اینکه آموزش قرآن در جامعه امروز نسبت به گذشته پرشتاب پیش رفته، اما هنوز ضعف های زیادی در این حوزه وجود دارد. به همین دلیل پژوهش حاضر قصد دارد به این آسیب ها بپردازد. روش تحقیق، کیفی از نوع پدیدار شناسی داده بنیاد است. نمونه مطالعاتی شامل 8 نفر از متخصصان علوم قرآنی و آموزش قرآنی، به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و تحقیق بااستفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شده است. تحلیل داده ها به روش کدگذاری اشتراوس و در سه مرحله باز، محوری و انتخابی انجام شده است. یافته ها حاکی از پنج دسته آسیب است: 1 آسیب مربوط به اهداف (تناسب اندک اهداف آموزش قرآن با اصول تنظیم اهداف آموزشی و تاکید صرف بر اهداف اولیه آموزش قرآن (مانند روخوانی) و نه اهداف عمیق تر قرآن (مانند درک معنا))، 2 آسیب مربوط به محتوا (تناسب اندک محتوای آموزش قرآن با اصول تهیه و تنظیم محتوای آموزش و قالب های ارایه محتوای کتاب)، 3 آسیب مربوط به امکانات (ضعف سیستم تولید و توزیع امکانات مناسب و ضعف کیفیت نرم افزارهای تولید شده)، 4 آسیب مربوط به روش تدریس (غیراصولی بودن روش های تدریس قرآن) و 5 آسیب مربوط به روش های ارزشیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان (ضعف مهارت معلمان در ارزشیابی از آموخته های دانش آموزان در درس قرآن و کم اهمیتی ارزشیابی آموخته های دانش آموزان). در پایان باتوجه به نتایج بیشتر آسیب ها در دو حوزه اهداف و محتوا، امید است مسیولین و متولیان امور آموزش قرآنی با هدف گذاری صحیح و انسجام محتوایی متناسب با اهداف مذکور بتوانند زمینه کیفیت بخشی دوره های آموزش قرآنی را فراهم کنند.