بررسی بومی سازی مولفه انصاف در روایی ساخت آزمون های سرنوشت ساز با تاکید بر فقه تربیتی

مسئله انصاف و عدالت آموزشی به ویژه در ارزشیابی و آزمون سازی اهمیت ویژه ای دارد. وقتی که از ارزشیابی برای اتخاذ تصمیمات مهم و سرنوشت ساز مانند ورودی دانشگاه یا استخدام شغلی استفاده می شود، این اهمیت مضاعف می شود. به دلیل همین اهمیت، بحث انصاف جز جدایی ناپذیر بسیاری از تحقیقات و یافته های نظری بوده است که بر روی روایی آزمون های سرنوشت ساز انجام گرفته است. بسیاری از محققان در این زمینه (مزیک، 1985 و بک من و پالمر، 1996) مولفه انصاف را جزء زیرساخت های روایی سازه آزمون می دانند که در صورت عدم توجه به آن، عواقب اجتماعی، اقتصادی و روان شناسی فراوانی را برای آزمون دهنده در پی دارد. علی رغم اهمیت این موضوع، در کشور ما که دارای یک بافت اسلامی و مختصات تربیتی خاص است، به این موضوع از منظر دین و تربیت دینی پرداخته نشده است. ازآنجاکه این پدیده با حقوق انسان ها سر و کار دارد، فقه تربیتی یکی از محتمل ترین حوزه ها برای ورود دینی به این موضوع است؛ ازاین رو مقاله حاضر تلاشی است با اتخاذ یک قالب نظری به مولفه های اصلی زیر _ سازه انصاف در روایی آزمون دست یابد و سپس با اضافه کردن ملاحظات فقهی تربیتی این مولفه ها، رویکردهایی را برای بومی سازی این پدیده مهم ارایه دهد. نتایج تحقیق نشان داد که فقه تربیتی از زاویه سه رویکرد معرفت شناختی، قاعده _ محور و مبنا _ محور امکان ورود به این مسئله مهم را دارد.