پیامد آلودگی هم زمان کادمیم و سرب بر شاخص های بیوشیمیایی و میکروبیولوژیکی خاک

آلودگی خاک به کادمیم و سرب از جمله تنش های مهم و متداول رو به گسترش در محیط است که رشد و فعالیت جمعیت میکروبی خاک را تحت تاثیر قرار می دهند. این دو فلز سمی ممکن است به صورت منفرد و یا هم زمان در خاک وجود داشته باشند. گرچه اثر منفرد آن ها بر ویژگی های بیوشیمیایی و میکروبیولوژیکی خاک شناخته شده است، اما اثر مشترک آن ها بر کارکرد میکروبی هنوز مشخص نیست. از این رو، هدف پژوهش حاضر بررسی اثر برهم کنش کادمیم و سرب بر برخی ویژگی های بیوشیمیایی و میکروبیولوژیکی در یک خاک آهکی طی 120 روز انکوباسیون بود. آزمایش به صورت فاکتوریل (شامل دو سطح کادمیم و دو سطح سرب) در قالب طرح کاملا تصادفی و در شرایط آزمایشگاهی اجرا شد. نتایج نشان داد که حضور هم زمان کادمیم و سرب موجب افزایش غلظت قابل جذب این فلزات و ضریب ویژه تنفسی در مقایسه با خاک های تیمار شده با حضور منفرد این فلزات گردید. همچنین حضور هم زمان دو فلز موجب کاهش بیشتر معدنی شدن کربن و نیتروژن، آمونیفیکاسیون آرژنین، سرعت نیترات سازی، کربن و نیتروژن زیست توده میکروبی، تنفس پایه، تنفس ناشی از سوبسترا و فعالیت آنزیمی (اوره آز، آریل سولفاتاز، فسفومنواستراز قلیایی، دهیدروژناز، کاتالاز و هیدرولیز فلوروسین دی استات) در مقایسه با تیمارهای با حضور منفرد کادمیم و سرب شد. بنابراین، حضور هم زمان دو فلز، اثرات منفی و بازدارندگی یکدیگر را بر رشد و فعالیت جمعیت میکروبی و کیفیت زیستی خاک تشدید می کنند. این یافته ها نشان می دهند که هنگام ارزیابی خطر اکولوژیکی کادمیم و سرب در محیط های آلوده باید اثر متقابل آن ها بر جامعه خاکزیان نیز مورد توجه قرار گیرد.