مروری بر مطالعات مدیریت زراعی در کاهش انتشار گاز گلخانه ای نیتروز اکساید از خاک های کشاورزی

انتشار گازهای گلخانه ای دی اکسید کربن (CO2)، نیتروز اکساید (N2O) و متان (CH4) به آتمسفر و اثرات آن ها بر تغییر اقلیم یکی از بزرگترین نگرانی های امروزی است. فعالیت های کشاورزی به دلیل تاثیر قابل توجه بر پویایی کربن و نیتروژن، دارای اثرات مستقیم و غیرمستقیم بر انتشار گازهای گلخانه ای از خاک می باشد. نیتروز اکساید گاز گلخانه ای قوی بوده و پتانسیل گرمایش جهانی آن 298 برابر بیشتر از دی اکسید کربن است. بیشترین میزان انتشار نیتروز اکساید مربوط به فعالیت های کشاورزی بوده و به طور عمده از طریق فرآیندهای نیترات سازی و نیترات زدایی در خاک ها اتفاق می افتد. عوامل مختلف زیست محیطی و مدیریتی تاثیر قابل توجه بر تشکیل و انتشار این گاز گلخانه ای دارند. این مقاله مروری، قابلیت روش های مختلف مدیریت زراعی را برای کاهش انتشار نیتروزاکساید از خاک های کشاورزی ارزیابی می کند. مدیریت صحیح بقایای گیاهی، بکارگیری روش های نوین خاک ورزی حفاظتی و آبیاری و همین طور گنجاندن محصولات لگوم در تناوب از جمله راهکارهای موثر در کاهش انتشار نیتروز اکساید هستند. همچنین بهبود کارایی مصرف نیتروژن با استفاده از بازدارنده های نیترات سازی، اوره آز و کودهای آهسته رهش منجر به کاهش تشکیل و انتشار این گاز می گردد. تشخیص منشا انتشار نیتروز اکساید با استفاده از فناوری های نوین نیز اهمیت قابل ملاحظه ای در انتخاب و اجرای عملیات زراعی مطلوب و در نتیجه جلوگیری از انتشار بیشتر این گاز گلخانه ای دارد. بنابراین با توجه به پتانسیل قابل توجه مدیریت صحیح زراعی در کاهش انتشار این گاز، بکارگیری و عملیاتی نمودن هر یک از راهکارهای مدیریتی ارایه شده در این مقاله می تواند سهم قابل توجهی در کاهش انتشار گاز گلخانه ای نیتروزاکساید از خاک و در نتیجه جلوگیری از پدیده تغییر اقلیم و گرمایش جهانی و همچنین افزایش تولید پایدار محصولات کشاورزی به دنبال داشته باشد.