شناسایی و رتبه بندی مسائل اخلاقی اینترنت اشیا در علوم پزشکی با استفاده از روش سوارا

اینترنت اشیا به جمع آوری و تسهیم داده های میلیاردها وسایلی که از طریق اینترنت در سراسر دنیا به یکدیگر متصل شده اند، اشاره دارد. اینترنت اشیا به طور گسترده ای برای اتصال منابع پزشکی موجود و ارایه خدمات مطمین، موثر و هوشمند سلامت به افراد استفاده می شود. پذیرش کاربردها و خدمات اینترنت اشیا به محافظت از داده های خصوصی و اعتماد به اطلاعات وابسته می باشد. گسترش چشمگیر فناوری های خاص اینترنت اشیا، چالش های اخلاقی مهمی را به همراه داشته است. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف شناسایی مباحث اخلاقی اینترنت اشیا در علوم پزشکی ایران انجام شد.

پژوهش حاضر در دو مرحله با استفاده از روش ترکیبی در زمستان 1398 انجام شد. در مرحله اول، مسایل اخلاقی اینترنت اشیا با جستجوی کتابخانه ای و روش تحلیل محتوا شناسایی شدند. در مرحله دوم نیز مسایل اخلاقی توسط گروهی از خبرگان شامل 15 نفر از متخصصان فناوری اطلاعات که در دانشگاه های علوم پزشکی ایران فعالیت می کردند، رتبه بندی گردیدند. از روش سوارا برای رتبه بندی مسایل اخلاقی اینترنت اشیا استفاده شد.

یافته های به دست آمده حاکی از آن هستند که رضایت آگاهانه (259/0)، حریم خصوصی (227/0)، امنیت اطلاعات (195/0)، اعتماد (171/0) و ایمنی فیزیکی (148/0) دارای بیشترین اهمیت در بین مسایل اخلاقی اینترنت اشیا می باشند.

با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که رضایت آگاهانه و حفظ حریم خصوصی، مهم ترین مسایل اخلاقی در اینترنت اشیا هستند. دستگاه های اینترنت اشیا که بدون اطلاع و رضایت کاربران، اطلاعات افراد را استفاده می کنند، ممکن است به عنوان ناقض حریم خصوصی تلقی شوند. کاربران این دستگاه ها باید بتواند به طور آگاهانه از اثرات این فناوری ها و روند توسعه آن ها مطلع باشند. علاوه براین، سیاست گذاران بخش سلامت باید از تعهد اخلاقی نسبت به استفاده از فناوری اینترنت اشیا آگاه باشند.