ارزیابی و مقایسه ذخایر کربن آلی و نیتروژن خاک مراتع و مزارع گندم مجاور در موقعیت های مختلف شیب دامنه (مطالعه موردی: مراتع کوهستانی کرمانشاه)

افزایش گازهای گلخانه ای اتمسفر به ویژه دی اکسیدکربن در اثر مصرف سوخت های فسیلی موجب افزایش دمای کره زمین شده است. توقف این روند فقط با کاهش مصرف این سوخت ها و یا ذخیره کربن آلی در خاک امکان پذیر است. پوشش گیاهی کره زمین شامل جنگلها، مراتع و اراضی کشاورزی با جذب و ذخیره کربن نقش موثری در کاهش گازهای گلخانه ای دارد. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر میزان شیب و موقعیت دامنه و نیز کاربری اراضی بر میزان ذخایر کربن آلی در یک منطقه کوهستانی واقع در ارتفاعات زاگرس میانی در کرمانشاه انجام شد. نتایج بیانگر تاثیر معنی دار شیب و کاربری زمین بر مقدار زیست توده، میزان ذخایر کربن آلی و نیتروژن خاک است. مقایسه شیب های مختلف مرتعی نشان داد که موقعیت پای دامنه با کمترین شیب (20 تا 30 درصد) بیشترین میزان ذخیره کربن آلی، درصد نیتروژن خاک و زیست توده فوقانی را داشت. حضور درختان پراکنده در مرتع در موقعیت شانه دامنه موجب افزایش توانایی این موقعیت در ذخیره سازی کربن آلی خاک در مقایسه با دامنه مشابه بدون درختان شده که احتمالا در اثر افزوده شدن هوموس و یا مراقبت تاج آنها از گونه های علفی زیراشکوب درختان است. مقایسه گندمزار با مرتع مجاور با شیب یکسان بیانگر افزایش معنی دار (0/05>P) میزان کربن آلی و درصد نیتروژن کل در خاک مرتع است.