تعارضات اجتماعی و مدیریت مراتع: مطالعه موردی مراتع شهرستان کلات نادر

کمبود یا محدودیت منابع طبیعی از یک طرف و نیازهای معیشتی مردم از طرف دیگر، باعث افزایش بهره‏برداری‏ها و اختلافات و درگیری‏ها بر سر استفاده از منابع طبیعی می شود. با توجه به هدف اصلی پژوهش یعنی بررسی تعارضات اجتماعی- مدیریتی مراتع شهرستان کلات نادر، اسامی بهره‏برداران مراتع از اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان تهیه شد و ایشان از طریق مصاحبه و پرسش-نامه مورد پرسشگری قرار گرفتند. داده‏ها، پایش و کدگذاری شده و سپس به وسیله نرم‏افزارهای SPSS و Amos مورد تجزیه و تحلیل و مدل سازی قرار گرفتند. نتایج نشان داد 52 درصد پاسخگویان، نگرش مثبت به منابع طبیعی دارند ولی 36 درصد با اداره منابع طبیعی، 41 درصد با سایر نهادها و 43 درصد با سایر مرتع داران در تعارض هستند. 67 درصد، مشارکت با سایر مرتع داران را راهکار حل تعارض دانسته اند. مهم ترین متغیرهای تاثیرگذار، اعتماد اجتماعی و خشونت طلبی به دست آمد که قدرت تبیین مسئله را تا بیش از 71 درصد دارند. بررسی تعارضات اجتماعی در زمینه منابع طبیعی نشان داد که ظرفیت ایجاد تعارضات در منطقه بالاست. در نتیجه، رویکرد حل تعارضات و پیشبرد روش‏های مذاکره برای حل اختلافات ضروری است. همچنین تهیه نقشه‏ های مستند جامع (کاداستر)، بررسی دقیق موضوعات مورد تعارض، و اطلاع‏رسانی مستمر فرایند بررسی‏ها، زمینه‏ساز کاهش تعارضات ارضی است.